Rönesans Devri Sanatkarlarından Sandro Botticelli’nin Venüs’ün Doğuşu İsimli Tablosu
Sandro Botticelli yapıtlarını birçok sanatkardan ve kaynaktan ilham alarak ortaya çıkarmıştır. Bunlardan en değerlisi ünlü şair Angelo Poliziano’nun Venüs’ün Doğuşu’nu anlattığı şiiridir. Bu şiir aşk ve hoşluk tanrıçası Afrodit için yazılmış Antik Yunan ilahisinden alınmıştır.
Afrodit Yunan mitolojisindeki ismi Venüs ise Latin mitolojisindeki karşılığıdır.
1445 yılında Floransa’da doğan Sandro Botticelli’nin gerçek ismi Alessandro di Mariano di Vanni Filipepi’dir.

Sanat hayatına kuyumculuğu öğrenerek başlamış birinci sanat eğitimini de kuyumcu olan kardeşi Antonio’dan almıştır.
Sandro Botticelli 1510’da hayatını kaybetmiş. Floransa’da bulunan Ognissanti kilisesinde Vespucci ailesinin şapeline gömülmüştür.
Venüs’ün Doğuşu isimli tablo ikonografi olarak Batı sanatında epeyce değerli bir yerde duruyor.

Yunan Uygarlığında Uranüs’ün (gökyüzü) kendi çocukları olan Cyclope’ler (alnında tek gözü olan devler) ve Hecatonchires isminde yaratıkların var olduğunu görüyoruz. Uranüs kendi çocuklarından tahtını ele geçirirler diye korkmaya başlar ve onları yerin altına hapsetmeye çalışır. Gaia bunu kabul edemez. Çocuklarından Cronusu (Zeus’un babası) yanına alarak babasını öldürmesi gerektiğini söyler.
Bunun üzerine Gaia kendi göğsünden bir tırpan yapar. Cronus babasının cinsel organını bu tırpanla keserek denize atar.

Denize atılan o cinsel organdan köpükler içerisinde Afrodit doğuyor. Batı sanatında Afrodit hoşluk ve aşkın tanrıçası olduğu için çıplak tasvir edilir. Roma devrinde ise Afrodit Venüs’e dönüşecek.
Venüs’ün tam karaya çıkmak üzere olduğu an resmedilmiştir.

Dönemin hoşluk anlayışını yansıtan beden çizgileri ile Venüs mütevazı bir duruş stantlar. Klasik periyot heykel sanatında ahlaklı Venüs olarak isimlendirilir. Bu tabloda Venüs elleri ile göğüslerini, saçları ile de cinsel organını kapatır.
Bir yandan da Venüs’ün simgesi olan güller üzerine savrulmaktadır.

Eserin sol köşesinde rüzgarı temsil eden Zephyros ve Kloris, gri renkli suların üzerine gerçek üfleyerek Venüs’ün üzerinde bulunduğu narin kenarlı deniz kabuğunu ileri hakikat itmektedir.
Kıyıya yaklaşan Venüs’ü giydirmek üzere fotoğrafın sağ tarafında Horai görünür.

Horai Latin mitolojisinde mevsimleri simgeleyen tanrıçadır. Bu tabloda üzerindeki giysi Venüs için hazırlanmış kıyafet ilkbahar çiçekleri ile bezelidir buradan da ilkbaharı temsil ettiğini anlayabiliriz.
Horai’nin boynunda Venüs’ü temsil eden bir çelenk asılıdır.

Gövdesinde ise yeniden Venüs’ün simgesi olan güllerden bir kemer yer alır.
Botticelli’nin yapıtı yapmaktaki tek emeli Pagan dinine ilişkin sembolleri yahut Klasik Yunan’a dair bir kıssayı resmetmek değildir.

Aslında Rönesans devrinde bilhassa yaygın olan Pagan inanışı ve Hristiyanlığı bir ortaya getiren bir sentez yaratma hedefindedir. Tıpkı Venüs üzere Hristiyanlık da dünyaya hoşluk sunmaktadır. Bu hoşluğu beğenenler tıpkı paralellikte Hristiyanlığın peşinden gidenlerdir.
O periyotta Floransa, Klasik Yunan ve Hristiyanlık kanılarını bir ortaya getirmektedir.

Dolayısıyla Venüs’ün Doğuşu isimli yapıtın bir dini maksat taşıdığı görülür.
Üstelik yapıtta bu bakış açısına uyumlu ayrıntılarla karşılaşıyoruz.

Eserin sağ kenarındaki portakal ağaçlarının ve bitkilerin yapraklarına yansıyan, deniz kabuğunun çizgilerinde ve elbiselerin kıvrımlarından itibaren yapıtın geneline yayılmış ilahi altın rengi ışığın hakimiyeti tablonun bütününde vardır.
Boticelli’nin 1486 yılında Rönesans devrinde yaptığı Venüs’ün Doğuşu isimli tablo yüzyıllardır Floransa’daki Uffizi Galerisi’ndedir.
