Erkekler Sarışın Sever! Sinemanın Yıldızı Marilyn Monroe’nun Hayatını Anlatan “Blonde” Sinemasını İnceliyoruz

Blonde, Andrew Dominik tarafından yazılıp yönetilen, 2022 imali Amerikan ruhsal biyografik kurgu drama sinemasıdır. Herkesin merakla Netflix’te yayınlanmasını beklediği sinema bu hafta gösterime girdi. Sinemada Amerikalı aktris Marilyn Monroe’nun hayatı ve mesleği kurgusal bir biçimde anlatılıyor. Monroe’yu Kübalı İspanyol asıllı Ana de Armas oynuyor. Sinemanın yapımcılarından biri de Brad Pitt.

Film, Joyce Carol Oates isimli muharririn 2000 yılında yayınladığı Blonde romanından uyarlandı. Oates uzun vakit boyunca romanın biyografi olarak kabul edilmemesi gereken bir kurgu yapıtı olduğu konusunu lisana getiriyor. Sinema de o denli… Blonde sinemasında ünlü sanatkarın mesleğine ve hayatına kurgusal olarak şahit oluyoruz.

Film daha çok Marilyn Monroe’nun çocukluğundan itibaren babasız kalmasını ve her yerde onu aramasını ekrana yansıtıyor. Marilyn Monroe yani gerçek ismiyle Norma Jeane annesinin aşık olduğu adamdan doğan bir çocuk fakat o babasını hiç görmemiş. 1933 yılında 7 yaşında olan Norma’ya annesi doğum günü sürprizi olarak bir odanın duvarına asılmış bir adamın onun babası olduğunu söylüyor. Annesinin dediğine nazaran babası Hollywood’da bir sinema yıldızı.

Norma’nın annesi ruhsal rahatsızlıkları olan birisi. Mesela Los Angeles’ta gece çıkan bir yangında herkes kaçarken o kızını otomobile bindirip yangın yerine gerçek sürüyor. Polisin geri çevirdiği bayan, yolda Norma’ya fizikî şiddet uyguluyor. Nedeni de sevdiği adamın o gebe kalıp onu doğurduğu için kendisini terk ettiğini, artık sevmediği fikirlerine sahip. Bir gece bayan, Norma’yı yıkamak için küvete sokuyor lakin kızını boğmaya çalışıyor. Son anda duran bayan düzgünce delirdiği için akıl hastanesine gönderiyorlar.

Norma’nın çaresizce sığındığı yan komşuları onu yetimhaneye bırakıyor. Norma Jeane yaklaşık 10 yıl burada kalıyor. Sonraki sahnelerde Norma Jeane’i 20’li yaşlarında görüyoruz. Genç, sarışın, alımlı ve erkeklerin dikkatini kolay çeken bir bayandır. Birebir vakitte saf, histerik, depresyone meyilli ve kimseye hayır diyemeyen bir manzara çizer. Mesleğinin birinci yıllarında para kazanmak için çıplak fotoğraflarını çektirir ve bunlar mecmualarda yayınlanır. 1951 yılında menajeri ona bir sinemada rol kapar lakin Norma Jeane rolü kapmak için sinema direktörünün cinsel alaka talebine hayır demez. Kendini makûs hissediyordur fakat yeniden de şikayetçi değildir; rol onun olmuştur.

1952 yılında Los Angeles oyuncu sahnesindedir. Orada Charlie Chaplin’in oğlu Jr. Chaplin ve Edward G. Robinson Jr. ile ortasında üç kişilik bir ilgileri olur. Cinsellik ve arkadaşlık karışımı olan bu alaka medyada ses getirir. Birbirlerine ‘biz üçgeniz, bölünemeyiz’ diyen bu üçlü İkizler ismini verir. Ortalarındaki bağ çok kuvvetlidir. Monroe, o devir Niagara sinemasında oynar ve giderek daha da tanınan hale gelir. Hollywood’un sarışın ve seksi bombasıdır artık. Herkes tarafından ilgi görür lakin kendisini hâlâ Monroe değil Norma Jeane olarak görür. Bu ortada Monroe gebe kalır ve çok memnun olur. Hamileliğini takıldığı iki arkadaşıyla da paylaşır.

Bu ortada sahne Marilyn Monroe sahne ismini alır. Yeniden de kendini Monroe üzere değil Norma Jeane üzere hisseder. Marilyn onun gözünde diğer bir bayandır. Monroe sinemalarda oynamaya başladıktan sonra akıl hastanesine sarfiyat ve yıllardır görmediği annesini görür. Lakin annesi onu tanımazlıktan gelir ya da tanımaz. Hekim, annesinin tedavisi olmayan semptomlar sendromuna yakalandığını söyler. Monroe sorar: Genetik mi diye ve evet cevabını alır. Karnındaki çocuğun da hastalıklı olduğunu düşünür ve istemeye istemeye aldırır. Monroe, babasız bir bayan olarak zorluk çeker. Aklında fikrinde daima babası vardır.

Norma Jeane olmak, olağan bir hayat sürmek, konutunun bayanı olmak üzere saf istekleri vardır. Beybzol oyuncusu olan sevgilisi Joe DiMaggio’ya söyler bunları. Bu ortada sinemalar çekmeye devam eder. Erkekler Sarışınları Sever sinemasıyla bir kere daha sinema sanayisinin tozunu attırır. Fakat aklı hâlâ babasındadır. Hayran mektuplarını okurken kendisine bir mektup gelir, mektubu yazan yıllardır görmediği, tanımadığı babasıdır. Onunla yakında görüşeceğini muharrir mektubunda. Sinemanın galasında yanındakilerden biri ona partiden sonra odasında onu bir sürprizin beklediğini söyler. Babası zanneder, fakat gelen babası değil, uzun vakittir görüştüğü Joe’dur. Ona evlenme teklifi eder ve Monroe da kabul eder.

Monroe, kocasına ‘daddy’ yani babişko diye seslenmektedir. Monroe’nin ne kadar çok baba yoksunluğu çektiğini buradan anlayabiliriz. Münasebetleri başlarda çok hoş masraf, artık konutunun hanımıdır. Kocasının ailesiyle vakit geçirir lakin bir müddet sonra tekrar sinema yapmaya başlar. Bir gün kocası Joe’ya, Monroe’nin ikizler lakaplı arkadaşları aktrisin gençlik yıllarında mecmualar için çektirdiği çıplak fotoğrafları göstererek şantaj yapar. Basının eline geçmemesi için para isterler. Joe fotoğrafları satın alır lakin çok kızgındır. Meskene döndüğünde Monroe’ya şiddet uygular. Tuhaf olansa Monroe’nun şiddet gördüğü halde hâlâ kocasına ‘daddy’ diye sarılmasıdır. İkilinin ortası tekrar olağanlaşır lakin bu durum çok uzun sürmez.

Joe giderek daha da kıskanır karısını. O denli ki herkesin hafızalarına kazınan eteğinin havalandığı sinema sahnesini çekerken herkesten -erkeklerden- büyük alkış toplar. İzleyen çılgın kümenin ortasında kocası Joe da vardır ve kıskançlıktan mecnuna döner. Akşam konutta Monroe ile bu yüzden arbede ederler ve Monroe’yu çok makûs döver. Çift böylelikle kısa süren evliliklerini bitirir. Bu olaydan sonra 1955 yılında Monroe oyunculuk eğitimi almak için New York’a taşınır.

Marilyn Monroe burada da sinemalarda oynamaya devam eder. Bir sinemada oyun müellifi ve direktör Arthur Miller ile tanışır. Miller aşık olduğu bayanı oynaması için seçilen Monroe ile yakın alaka kurar. Bir mühlet sonra evlenirler ve memnun bir hayat sürmeye başlarlar. Monroe tekrar gebedir ve bu çocuğu çok istemektedir. Kocası Arthur’a da babişko diye hitap eder. Sinemalarla gerçek hayatı birbirine karıştırır. Yavaş yavaş depresif belirtiler göstermeye başlar. Bir gün kocasının konuklarına yiyecek ikram etmek için kıyıya gerçek yürürken ayağı taşa takılır ve yere düşer. Kanaması vardır, düşük yapar ve yeniden çocuğu aldırmak zorunda kalır.

İkinci bebeğini de kaybettikten sonra Arthur ile Marilyn’in ortası giderek açılır. Marilyn artık düzgünce hastalıklı bir hale gelir. Sinema setlerinde sorun çıkarır, daima ağlar, sakinleştirici iğnelerle hayatına devam eder. Uyku getirmesi için sakinleştirici ilaçlar kullanır, hatta bunları içkiyle bir arada alır. Ailesinden genetik olan ruhsal rahatsızlıklar artık Monroe’da da görülmeye başlamıştır. Hayatı altüst olmaktadır. Onu hayata bağlayan tek şey ise babasından daima mektup gelmesi ve bir gün onunla görüşeceğini düşünmesidir.

Çok ünlüdür lakin Monroe acı çekmektedir. İki bebeğini kaybeden, özel hayatı mahvolan, babasızlığının acısını tabanına kadar yaşayan Monroe’yu sahip olduğu şanı şöhreti memnun etmez. Sinemalarda oynamak, bir yıldız olmak umrunda değildir güya. Babasıyla mektuplaşması devam eder ancak bir türlü onu görme isteğine ulaşamaz. Bir gün konutundayken bir telefon alır. İkizler kümesinden arkadaşı olan Robinson, Chaplin Junior’un öldüğünü ve ona özel bir şey bıraktığını söyler. Robinson o şeyi özel teslimatla Monroe’ya yollar. Kutunun içinde bir oyuncak ve mektup vardır. Oysaki onca vakittir babasından gelen mektupları Chaplin Jr. yazmış. Bunu öğrenen Monroe yıkılır. Kendini daha çok ilaçlara verir.

Setlerde arbedeler çıkarır, ortalığı ayağa kaldırır. Sinema çekimlerine zorla götürülür. Depresif rahatsızlığı şiddetlenir; acılar içinde kıvranırken birden aynalara bakınca kahkahalar atar. Sinemanın sonlarına gerçek Marilyn Monroe’nun devrin ABD Lideri Kennedy ile bağı vardır. Uçaktan apar topar liderin adamları tarafından alınır. Sinemada Kennedy cinsel isteklerini karşılaması için Monroe’yu kullanır.

Sene 1962’dir ve Monroe hem ruhsal hem de fizikî olarak uygun değildir. İlaç kullanımlarını artırır. Sinemanın son sahnelerinde Monroe içkiyle birlikte yüksek dozda ilaç alır ve yatağında ölür. Marilyn Monroe’nun çektiği bütün acıların nedeni babasızlık olan 36 yıllık hayat hikayesi burada biter.

Monroe’nun hayatına kurgusal olarak yaklaşan ve yaklaşık 3 saate yakın süren sineması bazen renkli bazen siyah beyaz izliyoruz. Sinemada Monroe’yu canlandıran Ana de Armas çok gerçekçi bir oyunculuk sergilemiş. Ruhsal rahatsızlıkları ile tanınan bir bayan olmak ortasındaki gelgitleri çok âlâ aktarmış demek gerçek olacak. Sinema temelde Monroe’nun başına gelenleri babasız bir hayat sürmeye bağlıyor. Ayrıyeten gerçek hayatında da annesinin akıl hastası olması ve annesinin ailesinde de bunların olması kurgusal sinemada çok anlatılmasa da Monroe da bu hastalıktan muzdarip.

Şimdi gelelim sinemanın tenkidine. Sinemada Monroe, aciz ve aptal bir bayan üzere gösteriliyor. Gerçek hayatındaki güçlü tarafı maalesef sinemada görünmüyor. O denli ki sinemada Dostoyevski okuduğunu söylemesi, rol aldığı karakterler hakkında çıkarımlar yapması onun ince düşünen bir zekaya sahip olduğunu gösteren detaylar ancak sinemada Monroe genelde saf ve hasta olarak gösterilmekle yetinilmiş. Ayrıyeten Lider Kennedy ile gerçek hayatta romantik bir münasebetleri varken sinemada bu detaya hiç verilmemiş. Monroe’nin vefatı intihar ya da periyodun CIA, mafya ya da devlet eliyle öldürüldüğü teorileri de sinemada eksik olan yanlardan. Evet, kurgusal bir sinema lakin yanlış gösterilen çok şey var diyebilirim.