Dünyanın Tabutunun Önünde Boyun Eğdiği Büyük Atatürk’ün Cenazesine Hangi Devletler ve Temsilcileri Katılmıştı?
Hiç bitmeyecek matemimizi paylaşan öbür bütün milletlere hürmetle…
Yavuz zırhlısı Atatürk’ümüzün naaşını aldığında ona eşlik eden Hamidiye, Zafer, Tınaztepe, iki denizaltı ve Savarona’nın yanında yabancı gemiler de vardır.
İngiltere’den Malaya, Sovyetler Birliği’nden Moskova, Romanya’dan Regina Marina, Fransa’dan Emile Bertin, Almanya’dan Emden, Yunanistan’dan Hydra gemileri Yavuz’un ardında eski düşman, ebedi dostlarına selam vermek için sıraya girerler.
İstanbul’dan uğurlanan Atatürk’ümüz ebedi istirahatgahı olacak Ankara’sına kavuşur. Burada da Türk ordusunun yanı sıra toplam 9 ülke askeri birlikleri ile hazırdırlar.
Almanya, Bulgaristan, Fransa, İngiltere, İran, Romanya, Sovyetler Birliği, Yugoslavya ve Yunanistan askeri onur kıtaları bayrakları ve kılıçlarıyla Atatürk’ü selamlarlar.
Feleğe bakın ki cenaze merasimine katılan kimi ülkelerle Türkiye daha yeni savaştan çıkmıştır. Dahası merasime katılan ülkeler 1 yıl sonra başlayacak olan Dünya Savaşı’nda düşman saflarda yer alacaklardır.
Neue Zürcher, Zeitung isimli İsviçre gazetesi Gazi’nin cenazesinde ortaya çıkan bu tabloyu şöyle tasvir eder:
“Atatürk’ün cenaze merasimi, onun son zaferi oldu. Tabutunun önündekarşıtlarının hepsi sessiz kaldı. Türk ve Alman askerleri, tabutununarkasında bir sırada yürüdüler; bir öteki sırada Stalin ve Hitler’intemsilcileri yan yanaydılar; hem Valencia hem de General Franco çiçekyollamışlardı. Tabutun önünde Faşistler, Demokratlar ve Komünistlereğildiler.”
Şimdi gelin bakalım bu ‘faşist, demokrat ve komünistler’ kimlermiş?
1. Almanya – Baron Von Neurath (1873 – 1956)
Nazi Almanya’sında dış işleri bakanlığı da yapan von Neurath, I. Dünya Savaşı’nda ağır yaralanır ve kendisine demir haç nişanı takılır. Etnografya Müzesi önünde çekilmiş bu fotoğrafta Gazi’yi selamlarken görülür.
2. İngiltere – Lord William Birdwood (1865 – 1951)
Sonraları mareşal unvanı da alacak olan Sir Birdwood Çanakkale’de şahsen Atatürk’e karşı savaşmış bir İngiliz subayıdır. Cenazedeki bu Etnografya Müzesi’nden naaşı selamlama fotoğrafına ve öbür fotoğraflarına bakıldığında Birdwood’un eski düşmanı için hüznü ve hürmeti göz çarpar.
3. Fransa – Albert Sarraut (1872 – 1962)
1933 ve 1936’da 3. Fransa Cumhuriyeti’nde iki defa başbakanlık yapmış olan Sarraut, Türkiye’ye ise içişleri bakanı sıfatıyla gelir ve Gazi’nin cenazesi için en önlerde yerini alır. Fransa’nın sömürge siyasetini da destekleyen Sarraut aslında Hatay probleminde Atatürk’ün karşısında saf alanlardandır.
4. Rusya – Vladimir Petrovich Potemkin (1874 – 1946)
Uluslararası alakalar uzmanı, eğitimci ve bir akademisyen olan Potemkin Sovyetlerin Dışişleri Halk Komiser Yardımcısı olarak müttefikine hürmet için o gün Ankara Palas’ın önünde yerini alır.
5. İtalya – Pompeo Aloisi (1875 – 1949)
Bir sanatçı da olan Aloisi 1. Dünya Savaşı sırasındaki kahramanlıklarından dolayı ‘Baron’ unvanı kazanan bir devlet adamıdır. Ve o tarihlerde sorun yaşadığımız Mussoli’nin dışişleri bakanı olarak Gazi’ye hürmet için İstasyon Caddesi’ndeki korteje katılır.
6. Yugoslavya – Milan Nedic (1878 – 1946)
Hayatı cephelerde geçen ve kökeni Osmanlı’ya karşı ayaklanan Sırplara kadar giden Nedic, savunma bakanı olarak geldiği Ankara’da Etnografya Müzesi önünde Atatürk’ü selamlar.
7. Yunanistan – Ioannis Metaksas (1871 – 1941)
1897’de Osmanlı’ya karşı savaşan ve askerliğinin yanında hayli hareketli bir siyasi hayatı olan Metaksas, Türklere karşı yapılacak savaşlara karşı çıkmasıyla tanınır. İlber Ortaylı’nın aktardığına nazaran şöyle der: “Yok oldu zannettiğiniz ordularını Türkler yeniden toparlar ve bir sabah birdenbire karşınıza çıkarlar.’ Bunun yanında 1937’de Türkiye’ye gelerek Atatürk ile görüşen Metaksas, Gazi’ye hayranlığını hiçbir vakit gizlemez. Ve Etnografya Müzesi’nin önünde ellerini kavuşturarak dostuna son defa hoşça kal der…
Atatürk’ün cenaze töreni
