“Sportswashing” Kavramı Canınızı Sıkacak: Eski Günahlarınızdan, Kirli Belgelerinizden Spor Sayesinde Kurtulun!
Geriye yaslanın ve şunu hayal edin: Bir hususun üzerini örtmek istediniz vakit ne yaparsınız? Suçlandığınız mevzuya yanıt vermek yerine sizin istediğiniz bir bahis konuşulsa rahatlamaz mısınız? Elbette rahatlarsınız. Yeni yeni duymaya başladığımız ‘Sportswashing’ kavramı ise bununla yakından alakalı. ‘Sportswashing’ teriminin manası Türkçeye ‘Sporla aklama’ olarak çevrilmiş.
Bizler de sportswashing kavramını örneklerle izah ederek sizlere anlatmaya çalıştık. Geriye yaslanmaya devam edin ve bizimle birlikte sportswashing tarihine şahit olun.
2008 Olimpiyatları nerede düzenlendi? Çin. 2018 Dünya Kupası nerede yapıldı? Rusya. 2022 Dünya Kupası nerede yapılacak? Katar.
Örnekleri arttıralım. 2014 Kış Olimpiyatları: Rusya. 2022 Kış Olimpiyatları: Çin. Pekala şimdi mesken sahipliği muhakkak olmayan 2030 Dünya Kupası için kim bastırıyor? Suudi Arabistan.
Sportswashing kavramıyla yavaş yavaş tanışıyoruz. İmajları zedelenmiş, insan hakları ve özgürlükleri konusunda meşakkatler yaşayan, basın özgürlüğü konusunda listenin en tabanlarında bulunan ülkeler neden büyük tertiplere konut sahipliği yapıyorlar?
Başka bir örnek verelim. Premier Lig’in tepedeki kulübü Katarlılara ilişkin: Manchester City. Chelsea’nin uzun mühlet Rus milyarder Roman Abramovic’in elinde olduğunu biliyoruz.
Son örnek ise Newcastle United. Newcastle United’ın satın alınmasından evvel size bir şey hatırlatmak istiyorum: Cemal Kaşıkçı cinayeti. Suudi Arabistan’ın katlettiği gazeteci.
Suudi Arabistan’ın veliaht prensi Muhammed bin Selman, Cemal Kaşıkçı’nın vefat talimatını veren kişi olarak suçlanıyordu. ABD Lideri Biden bile yüzüne karşı katil olduğunu söylediğini söylemişti.
Newcastle United’ı Kim aldı? Muhammed bin Selman’ın da ortak olduğu konsorsiyum. Ne kadar hoş. Artık ne yapıyoruz? Newcastle’ın şahane bir ekip oluşturduğundan bahsediyoruz. Yeni gelecek transferleri iple çekiyoruz.
Katar’da düzenlenecek olan 2022 Dünya Kupası için çalışan göçmen emekçilerden kaç tanesi öldü dersiniz? Reuters’e nazaran bu sayı 6750. Bu husus ne kadar konuşuluyor? Neredeyse hiç.
Katar’da alkol içmek yasak, LGBTQ haklarını esasen geçiyoruz, basın özgürlüğü konusunu aklımıza bile getirmiyoruz, insan haklarıyla alakalı tüm listelerde en alt basamaklarda Katar’ı arıyoruz.
“Sportswashing, yani sporla aklama kavramı: kamuoyu nezdindeki imajını düzeltmeyi, olumsuz algılardan kurtulmayı, kabahatlerini örtbas etmeyi ve gündemi kendileri için yarar yaratacak halde değiştirmeyi amaçlayan devlet, siyasetçi yahut iş insanı üzere aktörlerin, spordan yarar sağlama gayretleri olarak özetlenebilir.”
Macmillan sözlüğü ise Sportswashing için, “Dünya nezdinde olumsuz algıya sahip yozlaşmış rejimlerin prestijini artırmak arayışıyla spor tertiplerini kullanması” formunda tarifini yapıyor.
İmajınızı düzeltmek istiyorsanız sorulara ve sıkıntılara eğilmek yerine kendinizi parlatmak için spor tertiplerini kullanın.
Yalnızca büyük tertipler yapmak (Formula 1, Dünya Kupası, Olimpiyat Oyunları vb.) değil, direkt ya da dolaylı yoldan konsorsiyumla satın alması, sponsorluk dayanağı vermesini dahil edebilirsiniz.
Sportswashing yeni bir kavram da değil, “Kralın takımı” olarak bilinen Real Madrid de Franco vaktinde sporu kullanarak kendisini parlatmıştı. Başarılarla dikkatleri spora ağırlaştırmıştı.
1936’da Nazi Olimpiyatları Berlin’de yapıldı. Ancak burada yapılmak istenen şeyin sportswashing olduğunu söyleyemeyiz. İmaj tazelemek yerine daha çok en güzel propagandayı yapmak için tasarlanmıştı.
Gördüğünüz üzere sporun toplumlar üzerinde tesiri çok büyük. İçeriğin sonuna gelirken size bir soru: Tuttuğunuz ekibi çok güçlü ve imajı makus olan birilerinin satın almasını ister miydiniz? Elde edeceğiniz muvaffakiyetleri bir düşünün…
Socrates YouTube kanalında Emrah Safa Gürkan ile “Sportswashing” kavramı hakkında konuşmuş. Meraklısına tavsiye edilir👇
