Sofralarımızdan eksik etmediğimiz sarımsağın, geçmişine kısa bir seyahat yaptık. Bedenimiz için saymakla bitiremeyeceğimiz yararları ve günümüze nasıl geldiğini sizler için araştırdık. Çiğ sarımsak neye düzgün gelir? Sarımsak en yararlı nasıl yenir? Her gün sarımsak yersek ne olur? gibi aklınıza gelebilecek tüm soruların karşılıkları içeriğimizde. Gelin daima birlikte şifa dolu sarımsağı inceleyelim.
Sarımsağın tarihi:
Arkeolojik kayıtlarda, tarihin birinci çağlarında Sümerler’in, Sarımsağı bildikleri ve ilaç olarak kullandıkları anlaşılırken, eski Mısırlılar’ın da sarımsağı yedikleri ve ilaç olarak kullandıkları belirtiliyor.
Gize Piramidi’ni yaptıran Firavun Keops’un (IV. Hanedan) inşaat sırasında emekçilere bol ölçüde yedirdiği sarımsağın, İsrail oğulları tarafından Mısır’dan Filistin’e getirildiği, oradan Anadolu ve İyonya’ya yayıldığı biliniyor. Haçlı seferleri sırasında birinci kere Fransa’ya getirilen ve bu halde Avrupa’nın öğrendiği sarımsak, bugün dünyanın her tarafında yetiştiriliyor.
Osmanlı tarihinde:
Osmanlı tarihinde sarımsağın tedavi edici tarafı konusunda kayıtlar bulunuyor. Padişah 4. Mehmet’in Hekimbaşı olan Nasrullah oğlu Salih, 17. yy.’ın ikinci yarısında yazmış olduğu bir yapıtta, sarımsağın bilhassa kış aylarında gül suyu ile bir arada yenildiğinde, bağırsak parazitleri, ishal, yılan ve akrep sokması, kuduz köpek ısırması üzere rahatsızlıklara düzgün geleceğini belirtmiştir.
Sarımsak kokusu yüzünden kullanıma geç girmiş bir sebzedir. Bu yüzden, Avrupa ülkelerinde sarımsak üretimi 15 ve 16. yüzyıllarda başlamıştır. Ülkemizde sarımsağın ne vakit kültüre alındığı bilinmemektedir. Evliya Çelebi seyahatnamesinde sarımsaktan kelam etmektedir. Yalnız, Orta-Asya Türkleri sarımsağı tanıdığı için, Anadolu’ya gelen Türklerin çok daha evvelden sarımsağı kullanmış olmaları mümkündür.
Ayrıca, sarımsağın anavatanı içinde Anadolu’da bulunmaktadır.
Gelelim sarımsağın yararlarına:
Pek çok hastalığa karşı bedeni müdafaaya yardımcı doğal besinlerden bir tanesi olan sarımsak; saç ve tırnak sıhhatinin korunması, kanserden korunma, cinsel sıhhatin korunması, kilo denetiminin sağlanması, kalp ve damar hastalıkları ile diyabet üzere kronik hastalıklara karşı korunma üzere pek çok alanda yararlara sahiptir. Bu yararlarından yararlanmak için pişmiş yemekler içerisinde tercih edilmesinin ve çaylarının tüketilebilmesinin yanı sıra vitamin kaybının önlenebilmesi ismine taze olarak da tüketilmesi önerilir.
Mucize bir besin olarak da tanımlanabilecek olan sarımsağın sıhhat alanında yarar sağladığı alanlardan kimileri şunlar:
Sarımsak güçlü tıbbi özellikleri olan bileşikler içerir.
Antik tarih boyunca sarımsağın ana kullanımı, sıhhat ve tıbbi özellikleri içindi. Kullanımı Mısırlılar, Babiller, Yunanlılar, Romalılar ve Çinliler de dahil olmak üzere birçok büyük medeniyet tarafından belgelendi. Bilim insanları da artık sıhhat faydalarının birçoklarının bir diş sarımsak kıyıldığında, ezildiğinde yahut çiğnendiğinde oluşan kükürt bileşiklerinden kaynaklandığını biliyorlar. Bunların en ünlüsü allisin olarak bilinir. Allisin, taze sarımsakta kesildikten yahut ezildikten sonra kısa bir müddetliğine mevcut olan kararsız bir bileşik. Sarımsağın sıhhat yararlarında rol oynayabilecek öteki bileşikler ortasında dialil disülfür ve s-allil sistein bulunur. Sarımsaktaki kükürt bileşikleri bedene sindirim sisteminden girer ve güçlü biyolojik tesirlerini gösterdiği tüm bedene yayılır.
Sarımsak çok besleyici, kalorisi çok az.
İnanılmaz derecede besleyici olan sarımsağın bir dişi şunları içerir;
-
Manganez: Günlük Gereksinimin %2’si
-
B6 Vitamini: Günlük İhtiyacın %2’si
-
C Vitamini: Günlük İhtiyacın %1’i
-
Selenyum: Günlük Muhtaçlığın %1’i
-
Lif: 0.06 gram
Yeterli ölçüde kalsiyum, bakır, potasyum, fosfor, demir ve B1 vitamini içerir. Ayrıyeten az ölçüde çeşitli öbür besinleri içerir.
Soğuk algınlığı dahil, hastalıklarla savaşır.
Sarımsak desteklerinin bağışıklık sisteminin fonksiyonunu artırdığı biliniyor. 12 haftalık büyük bir çalışma, günlük sarımsak desteğinin soğuk algınlığı sayısını azalttığını kanıtlamıştır. Siz de sık sık hastalanıyorsanız sarımsak desteği ile beden direncinizi arttırabilirsiniz.
Sarımsaktaki etkin bileşikler kan basıncını düşürür.
Bilimsel çalışmalar, sarımsak desteklerinin yüksek tansiyonu olan şahıslarda kan basıncını düşürmede kıymetli bir tesiri olduğunu ortaya çıkartmıştır. İstenen tesirlere sahip olmak için destek dozları epeyce yüksek olmalı. Gereksinim duyulan ölçü, günde yaklaşık dört diş sarımsak.
Kalp hastalığı riskini azaltabilir, kolesterol seviyelerini düzgünleştirir.
Sarımsak toplam ve LDL kolesterolü düşürebilir. Bilhassa LDL (‘kötü’) ve HDL (‘iyi’) kolesterole bakıldığında, sarımsak LDL’yi düşürüyor üzere görünüyor fakat HDL üzerinde sağlam bir tesiri görünmüyor.
Alzheimer hastalığı ve demansı önlemeye yardımcı olabilecek antioksidanlar içerir.
Serbest radikallerden kaynaklanan oksidatif hasar, yaşlanma sürecine katkıda bulunur. Sarımsak, bedenin oksidatif hasara karşı gözetici düzeneklerini destekleyen antioksidanlar içerir. Yüksek dozda sarımsak desteklerinin insanlarda antioksidan enzimleri arttırdığı ve yüksek tansiyonu olanlarda oksidatif gerilimi kıymetli ölçüde azalttığı gösterilmiştir.
Kolesterol ve kan basıncını düşürmenin yanı sıra antioksidan özellikler üzerindeki birleşik tesirler, Alzheimer hastalığı ve bunama üzere yaygın beyin hastalıkları riskini azaltır.
Daha uzun yaşamanıza yardımcı olabilir.
Kan basıncı üzere değerli risk faktörleri üzerindeki yararlı tesirleri göz önüne alındığında, sarımsağın daha uzun yaşamanıza yardımcı olabileceği anlaşılır. Bulaşıcı hastalıklarla savaşabilmesi de değerli bir etkendir. Bilhassa yaşlılarda yahut bağışıklık sistemi bozuk bireylerde sık görülen vefat nedenleridir.
Performans arttırıcıdır.
Sarımsak, en eski ‘performans arttırıcı’ hususlardan biri. Klâsik olarak eski kültürlerde yorgunluğu azaltmak ve çalışanların çalışma kapasitesini artırmak için kullanılmıştır.
Cinselliğe yararlıdır.
Cinsiyet hormonlarının nizamlı bir formda salgılanması ve cinsel sıhhatin korunmasında E vitamini çok değerli tesirlere sahiptir. Sarımsakta bol ölçüde bulunan E vitamini sayesinde bayanlarda östrojen ve progesteron üzere cinsiyet hormonlarının istikrarı korunur, yumurtlama nizamı sağlıklı bir formda devam eder. Kan dolanımını hızlandırması sayesinde tertipli olarak sarımsak tüketen erkeklerde cinsel organlara ulaşan kan ölçüsü artar ve cinsel güç arttırılır. Buna ek olarak sperm sayısı ve kalitesi de arttırıldığından bebek planlayan çiftlerin tertipli olarak sarımsak tüketmesi önerilmektedir.
Kilo vermeye yardımcı olur.
Sarımsağın sıhhat üzerindeki olumlu tesirlerinden bir oburu ise iştah denetiminin sağlanmasına ve tokluk hissi elde edilmesine yardımcı olmasıdır. Birebir vakitte yağ yakımını da hızlandıran sarımsak, zayıflama diyeti uygulayan bireylerin nizamlı olarak tüketmesi gereken besinlerden bir adedidir. Günde bir diş taze olarak tüketilebileceği üzere sarımsak çayı biçiminde de tercih edilebilir.
Saça yararlıdır.
Soğanlı bitki cinslerinden biri olan sarımsağın saça yararları epeyce fazladır. Güçlü vitamin ve mineral içeriği ile saçların güçlenmesine, daha parlak ve canlı bir görünüme sahip olmasına yardımcı olur. Buna ek olarak kan sirkülasyonunu hızlandırması ve saç köklerini güçlendirmesi üzere nedenlerle saç dökülmesinin önlenmesi üzerinde de hayli tesirlidir.
Taze olarak yahut yemeklerle birlikte tüketilmesinin yanı sıra sarımsak, saçlara bakım yapmak için de hayli uygundur.
