Hodan, kaldirik, ıspıt başta olmak üzere birçok farklı biçimde isimlendirilen kaldirik otu, mucizevi yararları ile biliniyor. Bu eşsiz bitkiden birçok farklı çeşit yemek yapılabiliyor. Bilhassa Karadeniz Bölgesi’nde Giresun dolaylarında kaldirik kızartması, kaldirik kavurması üzere yemekleri yapılıyor. Bunun yanı sıra kaldirik turşusu da kimi bölgelerde tercih ediliyor. Eşsiz lezzete sahip olan kaldirik, birçok faydayı da beraberinde getiriyor.
Bu içeriğimizde hodan otu yahut kaldirik otu hakkında merak ettiğiniz tüm bilgilere ulaşabilirsiniz.
Hodan Otu (Kaldirik) Nedir?
Hodangiller familyasına ilişkin olan bu bitki, bir yıllık bir çeşit. Anavatanı Suriye olan kaldirik, Güney Amerika, Kuzey Afrika ve Anadolu’da da yayılmış. Akdeniz rejyonunda da doğallaşmış.
Bölgesel olarak çiçeklerinin rengi değişmekle birlikte Karadeniz bölgesinde mor renklerdedir. Mavi ve beyaz çiçekli olanları da vardır. Hodan otunun tohumundan bugün yağ yapılmaktadır. Tıpkı vakitte mutfak kullanımları için ve tıbbi kullanımlar için de ekimi gerçekleştirilir.
Genelde taze zerzevat olarak olmakla birlikte hodan otundan kurutulmuş olarak da faydalanılır. Salatalarda ve garnitür olarak tercih edilmesinin yanı sıra kendisinden tek başına yemekler de yapılabilmektedir.
Hodanın yağından yapılan kapsüller ve kremler birçok hedef için kullanılır. Adet öncesi sendromu, baş ağrısı, baş dönmesi, asabiyet, bulantı, bacaklarda ödem üzere rahatsızlıklar bunlardan bazılarıdır. Birebir vakitte deride kaşıntı, kızarılık, şişlik, kaşınma üzere birtakım deri hastalılarında kullanılır.
Kaldirik Otunun Yararları Nelerdir?
Hodan yahut kaldirik otu, birçok yarara sahip bir bitkidir. Kullanım alanının geniş olması istikametiyle de dikkat çeker. Kaldirik otunun en yaygın yararları ise şu halde:
-
İçeriğindeki bol kalsiyum ile kemik sıhhatini dayanaklar.
-
Kalp ve damar sıhhatini yararları vardır.
-
Tansiyonun olağan seviyede seyretmesine yardımcı olur.
-
İdrar söktürücü özelliğe sahiptir.
-
Vücutta oluşan ödemle baş etmeye imkan tanır.
-
Balgam ve balgam nedeniyle oluşan öksürükle baş etmeye yardımcı olur.
-
Boğaz ağrılarını azaltır.
-
Yara ve iltihapların süratli uygunlaşmasını sağlar.
-
Sinir ve gerilime bağlı sıkıntılara tahlil olabilir.
-
Tohumundan elde edilen yağ sivilce, çatlak ve selülit üzere cilt rahatsızlıklarına uygun gelir.
Bu yararlar herkeste tıpkı biçimde ortaya çıkmayacağından kesinlikle kullanım öncesinde bir uzmana danışmanız önerilir.
Kaldirik Otu Nerede Bulunur?
Kaldirik otu Türkiye’nin pek çok yerinde yaygın olarak yetişir. Bu yeşil yapraklı zerzevata yöresine göre ıspıt otu, Hodan otu, sevinç otu, sığır lisanı otu, hejavo, gelezan, çoban çedenesi, ballık, öküz lisanı, turşu otu, hodan, mavi çiçek, gelezan, goriz, zılbıt, mancar otu, ıspıt, tokluk başı, zulbut, tamara, galdirik, borago isimleri de verilir.
Kaldirik otu daha çok Karadeniz kıyılarında bulunur. Yetiştiği periyotlar Şubat aylarından sonradır. Mart, nisan üzere çokça bulunan kaldirik otuna semt pazarlarında rastlayabilirsiniz. Mevsimi dışında ise aktarlardan kurutulmuş olarak bulmak mümkün.
Kaldirik Otu Nasıl Tüketilir?
Kaldirik otunun kavurması çok fazla tercih edilen bir yemektir. Kavurması için çok az gerece muhtaçlık duyulur. Öncesinde kaldiriği çok kısa mühlet haşlayıp diriliğini kaybettirin ve dikenlerinin ölmesini sağlayın. Daha sonra tavaya yağ ekleyin ve soğanları kavurun. Kavurduğunuz soğanın üzerine doğrayıp haşladığınız kaldiriği ekleyin ve bu biçimde pişirin. Tuz ve baharatları dilediğiniz üzere ayarlayabilirsiniz.
Taze hodan otu ile salata da yapabilirsiniz. Haşladığınız kaldiriği salatalarınıza ekleyerek salatalarınızın lezzetini ikiye katlayabilirsiniz. Tıpkı vakitte Karadeniz etrafında kaldirikten kızartma da yapılıyor. Kaldirik kızartması için haşlanmış ve çiçekleri ayrılmış kaldiriğe göz kararı yumurta, mısır unu, soğan, karabiber, sarımsak ve çeşitli baharatları ekleyin. Tavada artlı önlü kızartın. Bu lezzete de doyum olmuyor lakin kavurmasına nazaran yağ oranı fazla olacağından yararlarını kaybedeceğini unutmayın.
Bu yemeklerin yanı sıra kaldirikten turşu, sarma üzere yemekler de yapılıyor. Tıpkı vakitte Karadeniz’e mahsus bir yemek olan kaldirik diblesi de bu zerzevat ile yapılabilen yemekler ortasında.
Kaldirik Otunun Ziyanı Var mı?
Kaldirik otunun bilinen rastgele bir ziyanı yok fakat kimi risk kümesindeki bireylerin tüketmesine müsaade vermilmiyor. Şu gruplardaysanız tüketmeden evvel kesinlikle hekiminize danışmanız gerekir:
-
Hamileler
-
Emzirenler
-
Kalp ve damar hastalığı olanlar
-
Kronik rahatsızlığı bulunanlar
-
Düzenli ilaç kullananlar
-
Alerjik bünyeye sahip olanlar
Otlar ve bitkisel tedavi sistemleri bir şahısta işe yarasa bile sizde yaramayabilir. Bu nedenle kaldirik otu da dahil olmak üzere hiçbir bitkiyi tedavi maksadıyla bir uzmana istişareden tüketmeyin.
