Ayrılma tasası vakit zaman hepimizin yaşadığı telaş odaklı bir histir. Bazen önemsediğimiz bir eşyayı kaybettiğimizde dahi üzülürüz. Sevdiğimiz insanlardan ayrılmaya yönelik risk faktörleri oluştuğunda ise çok daha kuvvetli bir reaksiyon gösteririz.
Doğamızda var olan ayrılma telaşını aşikâr bir kademeye kadar yaşamak olağan karşılanır. Ama ruhsal manada önemli bir sorun haline gelebilecek ve gündelik hayatı olumsuz etkileyen ayrılma derdi bozukluğu bu süreçten ayırt edilmelidir. Artık, ayrılma derdi bozukluğuna dair merak ettiğiniz detaylara yakından bakalım.
Ayrılma Tasası Bozukluğunun Semptomları
Ayrılma telaşı bozukluğunu vakit zaman duyduğumuz doğal telaş süreçlerinden ayırt etmek için yaşanan kimi semptomları bilmek değerlidir. Dert bozukluğu ruhsal bir problemdir ve bilhassa bireyin gelişim süreci ile bağdaşmayan bir tavra işaret eder.
Çocuklarda ya da yetişkinlerde görülebilen bu sorun bağlanılan bireyden ayrılma endişesiyle kendini aşikâr eder. Ayrılma derdi bozukluğu yaşayan birey, sıhhatsiz biçimde bağlandığı bireyden kopmak istemez ve bu niyet ile ağır tasa yaşayabilir.
Ayrılma korkusu bozukluğunun kimi temel göstergeleri şunlardır:
-
Birey bağlandığı bireyden ya da bulunduğu ortamdan ayrılma korkusunu devamlı olarak yaşar.
-
Bağlı olduğu kişinin kaza geçirme, hastalanma ya da vefat riskini devamlı düşünerek endişelenir.
-
Bazen ayrılma korkusu bozukluğu o kadar ağır bir hal alır ki birey tasaları nedeniyle toplumsal etkinliklerini kısıtlama yoluna masraf.
-
Kişinin yalnız kalmaktan ve sıhhatsiz halde bağlandığı bireyden uzak olmaktan korkması en temel göstergedir.
-
Ayrılma telaşına eşlik eden kabuslar görülebilir.
-
Ayrılma korkusu bozukluğunda ruhsal semptomlara ek olarak karın ağrısı, kusma, baş ağrısı ve mide bulantısı üzere fizikî belirtiler görülebilir.
Risk Faktörleri Neler?
Yetişkinlerde ayrılma telaşı ve çocuklarda ayrılma tasası üzerinde kıymetlendirme yapıldığında farklı risk faktörlerinden kelam etmek mümkündür.
Örneğin ayrılma derdinin teşhis halini alması için çocukluk çağında en az 1 ay ve yetişkinlerde en az 6 ay sürmesi beklenir. Bununla birlikte ayrılık korkusunu hastalık boyutunda yaşayan şahısların farklı risk faktörleri ile karşı karşıya kaldığı söylenebilir.
Özellikle çocukluk çağında gösterilen ebeveyn tavırları ve çevresel etkenler bu hususta değerli rol oynar. Ayrıyeten geçmişte yaşadığımız belirli travmatik olaylar da ayrılma derdi bozukluğunu tetikleyici ögeler haline gelebilir. Hastalık, ayrılık, mevt, kaza ve şiddet üzere travmaya neden olabilen durumlar çocukluk ve yetişkinlik periyodunda bu sorunun gelişmesine yol açabilir.
Farklı anksiyete çeşitlerinin hem çevresel hem de genetik şartlara bağlı olarak çeşitli risk faktörleri taşıdığı düşünülmektedir.
Kimlerde Ayrılma Korkusu Bozukluğu Görülür?
Ayrılma derdi bozukluğu toplumun farklı yaş ve kesitlerinde sıklıkla gözlenen problemlerden biridir. Hasebiyle çok dar bir danışan profilinden kelam etmek mümkün değildir.
Bazı rahatsızlıklar çocukluk ya da yetişkinlik çağında daha tesirli olurken ayrılma telaşı bozukluğu konusunda bu türlü bir kıstas bulunmaz. Yani hem çocuklarda ayrılma korkusu hem de yetişkinlerde ayrılma derdi bozukluğu sıklıkla görülebilir. Bu sorunun sadece çocukluk çağında ortaya çıkmadığı ve 20’li yaşlardan sonra da ağır formda görüldüğü söz edilebilir.
Elbette her ayrılık tasası, telaş bozukluğu yaşadığınız manasına gelmez. Bu evrede süreci netleştirmek ismine bir uzman dayanağına başvurarak yardım alabilirsiniz.
Çocuklarda Ayrılma Kaygısı
Çocuklarda ayrılma tasası en sık görülen tasa tiplerinden biridir. Şahıstan bireye değişse de ortalama 8 aylık devirde başladığı söz edilebilir.
Özellikle 0 ve 3 yaş aralığındaki çocukların bakımıyla ilgilenen şahıstan uzaklaştığında ayrılık tasası yaşaması muhtemel ve doğal karşılanır. Lakin çocuğun yaşının ilerlemesi ve toplumsal ortamlara alışmasıyla bu bağımlılık seviyesinin vakit içinde azalması beklenir.
Eğer çocuğunuz 4 yaşın üzerinde olmasına karşın çok bağımlılık davranışları gösteriyor ve konuttan ayrıldığında ağır telaş atakları yaşıyorsa, dikkatli olmakta yarar vardır. Bu evrede ayrılık korkusu olup olmadığını anlamak için terapist takviyesine başvurmak değerlidir.
Özellikle bu tasa durumu çocuğunuzun gündelik hayatını önemli manada olumsuz etkileyecek boyuta geldiyse ayrılık korkusundan muzdarip olabilir.
Yetişkinlerde Ayrılma Kaygısı
Yetişkinlerde ayrılma tasası bozukluğu sık görülen anksiyete tiplerinden biridir. Çoklukla çocuklarla özdeşleştirilen ayrılma derdi aslında yetişkinlerde de gözlenir ve gerekli olduğu takdirde tedavisi kıymetlidir.
Yetişkinlerde gözlenen ayrılma derdi; bağlanılan bir bireyden ya da bazen evcil hayvandan uzak kalma korkusu halini alabilir. Şiddetli ve önemli tasanın eşlik ettiği bu telaş seviyesinde kişi bağlandığı bireyden uzak kalırsa onun ziyan göreceğini düşünebilir. Ayrıyeten yalnız kalmaktan korkma ve bağlandığı bireyden devamlı haber alma üzere öteki belirtilerle kendini gösterir.
Ayrılma Telaşının Üstesinden Gelmek İçin Neler Yapılmalı?
Ayrılma Korkusu ozukluğu hayat kalitesini önemli manada olumsuz etkileme kapasitesine sahip olan bir rahatsızlıktır. Takviye alınması mümkün olan ayrılma telaşının üstesinden gelmek için öncelikle bir uzmana danışmak ve durumun anksiyete boyutunda olup olmadığını anlamak değerlidir. Bunun yanı sıra ayrılma korkusundan kurtulmak için yapabileceğiniz kimi muhakkak başlı uygulamalar da bulunur.
Ayrılık telaşının üstesinden gelmek için uygulayabileceğiniz kimi teknikler şunlardır:
-
Ayrılma derdinde gerçek dışı ve çok kaygı hali mevcuttur. Bu durumu anlayarak farkındalık geliştirmeniz ve dertlerinizle yüzleşmeniz yarar sağlayabilir.
-
Anksiyete aslında bir manada meçhullükten telaş halidir. Bu açıdan elinizde olmayan şeylere dair dert duymak yerine belirli bir basamağa kadar tolerans göstermeyi öğrenmeniz kıymetlidir.
-
Uzman takviyesi almak şartıyla kaygıların üzerine gitmek ve maruz kalmak, sorunun tahlilinde tesirli olabilir. Yani devamlı olarak kaçınma davranışı göstermek ve bağımlı bir insan olarak yaşamak yerine dert duyduğunuz kanıların üzerine gidebilirsiniz.
-
Endişenizin ağır hale geldiği durumlarda bedeni gevşetme, nefes teknikleri uygulama ve antrenman yapma üzere değerli takviyelere başvurabilirsiniz.
Sonuç Olarak;
Ayrılma Telaşı Bozukluğu; kişinin ömür kalitesini ve sıhhatini olumsuz tarafta etkileyebilen bir rahatsızlıktır. Tabiatımızda var olan ayrılma kaygısını anksiyete probleminden ayırt etmek ise sürecin hakikat yönetilebilmesi açısından hayli değerlidir. Bunun için başvurulabilecek en emniyetli uygulama bir uzman takviyesine başvurmaktır.
Psikolojik yardım süreçlerine ek olarak ayrılma derdi bozukluğunun semptomları, risk faktörleri ve tahlili için destekleyici öğelerle ilgili bilgi sahibi olmanız her vakit değerli bir katkıdır.
Tüm bu kademeler terapi takviyesi ile birlikte sürdürüldüğünde çok daha süratli ve başarılı biçimde sonuç alınabilir. HiDoctor alanında başarılı ve donanımlı online psikolog grubuyla eşliğinde hizmet verir. Ayrılma telaşı bozukluğu yaşıyorsanız ve takviye almak istiyorsanız çevrim içi terapist yardımı sunan HiDoctor’a başvurabilirsiniz.
