Mardin’in Derik ilçesinde 2 TIR’ın neden olduğu 1’i polis memuru, 20 kişinin hayatını kaybettiği, 26 kişinin yaralandığı 2 kazayla ilgili uzman raporu hazırlandı.
Raporda 30 kilometre süratle gidilmesi gereken yolda TIR’lardan birincisinin 126, ikincisinin ise 125 kilometre süratle seyir halinde oldukları tespit edildi.
Kaza, 20 Ağustos’ta Bahçelievler Mahallesi’nde bir akaryakıt istasyonunun yakınında meydana geldi. Yusuf Şataflı idaresindeki gübre taşıyan 73 SN 384 plakalı TIR, 2 araca ve yayalara çarptıktan sonra devrildi. Bu kazada, marketten çikolata alıp konutlarına dönen Şervan (6) ve Mihriban Tanrısever (11) ile İbrahim Halil Has (80) ve İnan Berk (35) hayatını yitirdi. İhbar üzerine kaza yerine sıhhat, itfaiye, jandarma ve polis grupları sevk edildi. Etraftakiler de kaza yerinde toplanarak, takımların çalışmasını takip etmeye başladı. Bu kazadan 33 dakika sonra yeniden gübre yüklü olan Umut Gündüz idaresindeki 34 NMB 53 plakalı TIR, olay yerindeki kalabalığın ortasına daldı. Kalabalık, panik içerisinde sağa sola kaçışmaya çalıştı. TIR, çok sayıda bireye akabinde da apartmana çarparak durdu. Bu kazada da olaya müdahale edenler ortasında bulunan polis memuru Yahya Ergin (33) şehit oldu, Bessi Bağlayan (57), İrfan Aktaş (45), Mülkiye Acar (56), Ünal Ekinci (24), Baran Açan (28), Hamit Akkoyun (82), Ahmet Aktay (30), Sıtti Abul (84), Fesih Dağ (61), Velat Dağ (45), Kemal Dağ (60), Hatip Denk (66), Necla Arda (27), İsa Ayebe (42), Baver Babur (17) hayatını yitirdi. Her iki kazada yaralanan 6’sı ağır 26 kişi de hastaneye kaldırıldı. Kazalarda 11 araç ile 3 iş yerinde de büyük hasar meydana geldi. Kazanın akabinde gözaltına alınan TIR sürücüleri Umut Gündüz ile Yusuf Şataflı tutuklandı.
İlk tırın şoförü kullanım yanılgısı yaptı
Soruşturmanın yürütüldüğü Derik Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilen uzman raporunda birinci kazada Umut Gündüz yönetimindeki 73 SN 384 plakalı TIR’ın kaldırımda yürüyen 4 şahsa çarptığı ve olayda 4 kişinin hayatını yitirdiği belirtildi. İkinci kazanın ise Yunus Şataflı idaresindeki 34 NMB 53 plakalı TIR’ın birinci kazada yaralananlara yardım için toplanan vatandaşlara çarpması sonucu meydana geldiği belirtilen raporda, 16 kişinin de bu olayda hayatını kaybettiği kaydedildi. Raporda her iki TIR’ın 30 kilometre sürat sonunun olması gereken yerde birinci TIR’ın 126 kilometre ikincisinin ise 125 kilometre süratle hareket halindeyken kaza yaptıkları tabir edildi. Her iki TIR’da da takografın devre dışı bırakıldığı vurgulandı. Raporda arka arda yaşanan iki kazada, gübre yüklü iki TIR’ın şoförünün seyir sırasında kullanım yanlışı yaptığı, yola gereken dikkati vermediği, ikaz levhalarını dikkate almadığı, yüksek viteste rampayı inmeye çalışırken süratten kaynaklı olarak frene ‘bas çek’ yaparak kampanalı fren sistemi elemanlarının çok ısınmasına ve devre dışı kalmasına neden olduğu belirtildi.
‘Kamu vazifelilerinin ihmali yok’
Raporun ‘kamu vazifelileri ile kurumlar açısından’ kısmında ise, “İlk kazadan sonra olay yerine intikal eden görevlilerin olay yerine şerit çektiği, gerekli işaretlemelerin yapıldığı, üzerinde resmi yelek bulunan iki vazifelinin trafiği tanzim ederek gelen araçları ikaz ettiği anlaşılmaktadır. Bu haliyle kazaya müdahale eden kamu vazifelilerinin kazanın oluşumuna tesir eden rastgele bir kural ihlalleri ile ihmallerinin bulunmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır” tabirlerine yer verildi.
Yolun zemininin asfalt kaplama olduğu, yol şerit çizgisinin bulunduğu, yolda çalışma olduğundan bölünmüş yolun Derik istikametinin iki yönlü olarak kullanıldığı kaydedilen raporda, ‘Trafik akışının Derik istikametine iki yönlü olarak verildiği, iki yönlü yerde gerekli trafik işaret ve levhaların bulunduğu, araçların kaza mahalline geldiği istikamette 6,1 kilometrelik eğim bulunduğu, yol üzerinde eğimin yüzde 10 olduğunun trafik levhaları ile belirtildiği, hız limitinin çalışma yapılan alanda 30 kilometreye düşürüldüğü ve buna dair hız tahdit levhasının bulunduğu tespit edildi” bilgisine yer verildi.
TIR’lardan birinin takografı devredışı
Takograftan alınan 24 saatlik araç çıktısında 11 saat 26 dakika sürüş bilgisi, 12 saat 34 dakika çalışma bilgisi göründüğü, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 49’uncu maddesine göre ticari amaçla yük ve yolcu taşıyan araçların sürücülerinin 24 saatte en fazla 9 saat araç kullanabildiği, 73 SN 384 plakalı araçtan alınan 24 saatlik araç çıktısında 11 saat 26 dakika sürüş göründüğü ancak bu 11 saat 26 dakikalık sürüşün takografta sürücü kartı bulunmadığından sadece Umut Gündüz mü yoksa Gündüz ile başka sürücülere mi ait olduğunun tespit edilemediği kaydedildi.
Kazaya karışan 34 NMB 53 plakalı ikinci TIR’ın takograf incelemesinde ise parçalanan ve elektrik aksamı zarar gören cihazın, teknisyen eşliğinde araçtan söküldüğünün belirtildiği raporda, cihaz içerisinde sürücü kartının bulunmadığı ve takografın sürücüsüz olarak kaydettiği verilerin çıktıları alındığı ifade edildi. Takograftan alınan 24 saatlik araç çıktısında 11 saat 1 dakika sürüş bilgisi, 1 saat 45 dakika çalışma ve 11 saat 14 dakika dinlenme bilgisi göründüğü kaydedilen raporda, TIR’dan alınan 24 saatlik araç çıktısında 11 saat 1 dakikalık sürüş görünmesine rağmen aracın takograf kayıtlarında kilometre bilgisinin değişmediği ve ‘0’ kilometre yol aldığının görüldüğü belirtildi.
İlk araçta 278 kilo fazladan yük var
Raporda Umut Gündüz’ün idaresindeki 73 SN 384 plakalı TIR’ın yük ağırlığının 27 bin 60 kilo olduğu ancak yarı römork ile taşıyabileceği azami yükün 26 bin 782 kilogram olarak tespit edildiği belirtilen raporda, araçta 278 kilogram fazla yükün bulunduğu, ikinci kazaya karışan TIR’da ise tonaj aşımının bulunmadığı kaydedildi.
Raporda ayrıca ilk kazaya karışan 73 SN 384 plakalı TIR sürücüsü Umut Gündüz’ün Karayolu Taşıma Kanunu’na göre ticari araç kullanmaya yarayan Mesleki Yeterlilik Belgesi (SRC) ve aynı kanuna göre zorunlu olan psikoteknik değerlendirme belgesinin bulunmadığı, ikinci kazaya karışan sürücünün ise hem SRC’sinin hem de psikoteknik değerlendirme belgesinin bulunduğu kaydedildi.
