Ultimate magazine theme for WordPress.

2022 Yılında Bilim Dünyasında Gerçekleşen Bizi Bilginin Sonsuzluğuyla Yüzleştirecek En Acayip Gelişmeler

0 77

Bilim ve teknoloji alanındaki gelişmeler bu yıl da sürat kesmeden devam etti. Farklı gezegenler hakkındaki yeni bilgilerden, deneysel sonuçlara, birçok alanda ilerlemeler yaşandı. 2022 yılının en farklı bilimsel gelişmelerini sizler için listeledik. Buyurun…👇

Kaynak: https://www.slashgear.com/848485/the-…

1. Plüton’da ‘buz volkanları’ bulundu.

Sputnik Planitia’nın güneybatısındaki bir bölgeye bakan araştırmacılar, Plüton’un yüzeyine materyal püskürten volkanik aktivite ile açıklanabilecek bir çok kubbe gibisi yapı buldular. Enteresan olan durum bu volkanların buz üzere soğuk olması. Güneş sisteminin kenarına daha yakın bir yerde bulunan Plüton, büsbütün farklı tıpta bir tektonik aktiviteye mesken sahipliği yapıyor. Plüton’da buz volkanlarının var olabilmesi için, gezegenin içinden gelen ısının buzları eritmesi ve onları yüzeye itmesi gerekir, Bu da Plüton’un jeolojik olarak canlı olduğunun bir göstergesi.

2. T-rex’in kısa kollarının nedeni ortaya çıktı.

T-rex büyük ihtimalle şimdiye kadar var olan en ünlü dinozor. Lakin yabanî olsa da, küçük kolları devasa bir vücutla çelişiyor üzere gözüküyordu. Bilim insanları, T- rex’in kollarının küçük olma nedenini  bulmak için onlarca yıl harcadı ve hiçbir vakit kabul edilebilir bir karşılık bulamadı. Lakin yakın tarihli yayınlanan bir makale, T-rex kümelerinin, birtakım çağdaş sürüngenlerden farklı olarak ortak beslenmeye katıldığına dair ispatlar buldu. Kolları kasıtlı yahut kasıtsız öteki bir rex’in çenesinin amacı olabileceği için, vakitle, bir akran tarafından ısırılma riskinden ötürü küçülmeye başladı. T-rex’in kolları küçüldü zira bunun evrimsel bir avantajı vardı.

3. Hubble Uzay Teleskobu ‘AB Aurigae’ ismi verilen gezegenin oluşum sürecini inceleme fırsatı buldu.

Gökbilimciler bu türlü bir sürece birinci defa tanıklık ediyorlar. Oluşumu gözlemlenen bu gezegen Jüpiter’den dokuz kat daha büyük. Gezegenin yalnızca 2 milyon yaşında olduğu kestirim ediliyor. Bilim insanları bu keşfin, Jüpiter ve Satürn üzere çok büyük gaz devlerine dair anlayışımızı değiştirebileceğini lisana getiriyor.

4. Triceratops cinsi dinozorların başlarındaki ‘fenestra’ ismi verilen deliklerin nedeni ortaya çıktı.

Triceratops fosil kalıntıları, başlarında paleontologların ilgisini çeken fenestra ismi verilen deliklere sahip. Bu deliklerin nedeni bilim insanları tarafından araştırılıyordu. Scientific Reports mecmuasında yayınlanan yeni bir çalışma, zirvesinin sağ tarafında anahtar deliği biçiminde bir fenestraya sahip olan Big John olarak bilinen bir triceratops’un kalıntılarını yakından inceledi. Fenestranın tahlili, deliğin düzgünleşme sürecinde olan bir yaralanmanın sonucu olduğunu ve yeni kemik büyümesini ortaya çıkardı. Bilim insanları fikri test etmek için,  triceratops boynuzu modeli yaptılar ve yaralanmayı yine yarattılar. Deliğin büyüklüğünün ve halinin, arttan yapılan bir ataktan kaynaklı olabileceği bulundu.

5. Mars’ın iki ses suratı olduğu bulundu.

NASA’nın keşif yapmak için kullandığı araç Perseverance’ nın kaydettiği sesleri inceleyen bilim insanları gezegende iki farklı ses suratının olduğunu buldu. Dünya’da sesin suratı saniyede 340 metre iken, Mars’ta düşük frekanslı dalgalar saniyede 240 metre, yüksek frekanslı sesler ize saniyede 250 metre.

6. Neptün’den gelen onlarca yıllık datalara bakan son araştırmacılar, gezegenin global sıcaklıkları hakkında beklenmedik bir şey ortaya çıkardı.

Leicester Üniversitesi’ndeki gökbilimciler ısınmak yerine, gezegenin aslında yaklaşık 8 santigrat derece soğuduğunu gözlemledi. Ayrıyeten, güney kutbunun 11 santigrat derecelik bir sıcaklık artışına uğradığı gözlendi. Şimdi, Neptün’ün sıcaklıklarının neden beklentilerimizi karşılamadığı aşikâr değil. Bilim insanları gezegen yeni bir mevsime girerken, orada meydana gelen garip çevresel fenomenleri çözme umuduyla gözlemlemeye devam ediyor.

7. İnsanlığın gen haritası tamamlandı.

2003’te araştırmacılar, insan genomunun dizilimini açıklamışlardı lakin yaklaşık yüzde 8’i tam olarak çözülememişti.  Bunun nedeninin haritaya işlenmesi güç olan ve yüksek seviyede kendini tekrarlayan DNA parçacıklarıydı. Tamamlanan gen haritasının, eskisinde yer almayan proteinleri kodlayan 104 gen dahil olmak üzere 3 bin 604 yeni gen içerdiği belirtildi. Gen haritasının tamamlanması yaşlanma ve kanser üzere birçok hastalığın nedenlerinden olan genetik çeşitlilik ve mutasyonla ilgili ayrıntıların anlaşılmasını sağlayacak.

8. Çinli bilim insanları acil tıbbi müdahalelerde kullanılabilecek, manyetik balçıktan küçük robot üretti.

Manyetik balçıktan üretilen robot uzaktan denetim edilebiliyor.  Robot, ileride beyindeki, sindirim ve teneffüs sistemlerindeki tıkanıklıkları gidermek için kullanılabilir. Robot üzerinde araştırmacılar hala çalışıyor ve şimdi klinik uygulamalar için hazır olmadığı söyleniyor.

9. CNEOS-2014-01-08 isimli meteor ikinci yıldızlararası obje unvanını alabilir.

Papua Yeni Gine kıyılarına yakın bir noktaya meteor düştü. Bu meteorun suratı ölçüldüğünde Güneş Sistemi’nin dışından olduğu anlaşıldı. Bu da meteorun 2017 yılında keşfedilen  Oumuamua isimli meteordan sonra ikinci yıldızlararası obje olduğunu gösteriyor. Düşen bu objenin incelenmesi yıldızlararası uzay hakkında birçok bilgi sağlayabilir.

10. Mars gezgini ‘Perseverance’ Jezero Deltası’na ulaşmayı başardı.

Perseverance Mars’a gönderildiğinde, birincil misyon amaçlarından biri Mars’taki eski ömrün ispatlarını aramaktı. NASA tarafından açıklandığı üzere, Jezero Krateri’ne bilhassa gönderildi. Perseverance, Jezero Krateri’ne indiğinden beri geçmişte su barındırdığına inanılan eski bir ırmak deltasının kalıntıları olan Jezero Deltası’na gerçek dolambaçlı bir yol izledi ve sonunda oraya ulaşmayı başardı. NASA’ya nazaran, suyun bölgeye aktığına, deltayı oluşturduğuna dair deliller var. Mars’ta ömür varsa, buranın onu bulmak için en düzgün bölge olduğu düşünülüyor. NASA krater tabanından 40 metreye tırmanmak için en yeterli rotayı arıyor. Perseverance, Dünya’ya en son dönüş için kaya örneği çekirdekleri toplamaya devam edecek.

11. Mars kaşifi Perseverance, Kızıl Gezegen’in yüzeyinde güneş tutulmasının şimdiye kadarki en uygun imajını kaydetti.

2 Nisan 2022’de gerçekleşen tutulma 40 saniye sürdü. Mars’ın doğal uydusu Phobos’un Güneş ve Mars arasına girdiği anların imgeleri kayıt altına alındı.

12. 11 Nisan 2022’de, Physical Review Letters mecmuasında, iki kara deliğin birleştiğine ait bilgiler yayınlandı.

Bilim insanları bu birleşmeyi, büyük kütleli objelerin yerçekimsel olarak nasıl etkileşime girdiğini daha düzgün anlamanın bir yolu olarak görüyor.

13. Satürn’ün Encadalus uydusunda hayat olma ihtimali çok yüksek.

NASA’nın Cassini uzay aracı, Encadalus’un kabuğunun altında su olduğunu keşfetti. Uydunun altındaki suların ömür için neredeyse tüm temel ihtiyaçları içerdiği araştırmacılar tarafında bulundu.

14. Bilim dünyası yapay bir fare embriyosu oluşturdu.

Bilim insanları, farelerden alınan gelişmemiş kök hücreleriyle, iki farklı kök hücre türünü birleştirdi. Çalışmayla,  hastalıkların gerisindeki düzenekleri incelemek için çok sayıda hayvanın denek olarak kullanılmasına gereksinim kalmamasının amaçlandığını vurgulandı.

15. Bilim insanları Dünya’ya en yakın kara deliği keşfetti.

ABD Ulusal Bilim Vakfı’na bağlı bir araştırma merkezi olan NOIRLab tarafından işletilen Memleketler arası Gemini Gözlemevi’ni kullanan gökbilimciler, Dünya’ya en yakın arada bulunan kara deliği keşfettiler. Samanyolu’nda hareketsiz yıldız kütleli bir kara delik birinci defa tespit edildi. Dünya’ya 1600 ışık yılı uzaklıktaki kara delik, ikili sistemlerin evrimi konusundaki bilgilerimizi ilerletmek için araştırma maksadı sunuyor.

16. Çin’de bulunan 500 milyon yıllık fosiller evrim bilmecesinin yanıtını ortaya çıkardı.

Çin’in doğusundaki Yunnan Eyaleti’nde 250 hayvana ilişkin düzgün korunmuş fosil kalıntıları bilim insanları tarafından bulundu. Bulunan fosillerin günümüzde yaşayan hayvanların 500 milyon yıl evvelki ataları olduğu söyleniyor. Fosiller ortasında, eklem bacaklı hayvanlar, solucanlar, omurgalı hayvanların ataları bulunuyor.

17. Araştırmacılar bitki köklerinin suya ulaşabilmek için biçim değiştirdiğini buldu.

Nottingham Üniversitesi’nden bitki bilimcileri, hormon hareketinin su akışlarıyla nasıl ilişkili olduğunu gösteren ‘Hidro-Sinyalleme’ ismini verdikleri yeni bir su algılama sistemi keşfetti. Araştırmacılar, bitki köklerinin su alımını en üst seviyeye çıkarmak için biçimlerini nasıl değiştirdiklerini ve suyla temaslarını kaybettiklerinde dallanmayı durdurduklarını buldu. Suya kavuştuklarında büyümeye devam ederek en kuru şartlarda bile hayatta kalabilmeyi başarıyorlar.

18. NASA, Neptün’ün halkalarının otuz yılı aşkın bir müddet sonra en net imgesini yakaladı.

NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu, gezegenin halkalarının 30 yılı aşkın bir müddettir en net imgesini yakaladı. Fotoğrafta gezegenin 14 uydusundan 7’si gözüküyor. Bilim insanları bu net manzaranın Neptün hakkında bilinmeyenlere ışık tutmasını umuyor.

19. Araştırmacılar yemek pişirmek için ateşin kullanımıyla ilgili en eski delilleri buldu.

Araştırmacılara nazaran, büyük bir sazan balığının kalıntıları, tarih öncesi insan tarafından 780.000 yıl evvel pişirmenin en erken belirtilerini işaret ediyor. Bu bilgiler, mevcut bilgilerden yaklaşık 600.000 yıl öncesine dayanıyor. Şimdiye kadar, en erken yemek pişirme delili yaklaşık 170.000 yıl öncesini gösteriyordu. İlk insanın yemek pişirmek için ateşi ne vakit kullanmaya başladığı sorusu, yüzyılı aşkın bir müddettir birçok bilimsel tartışmanın konusu oldu. Bu bulgular bahse yeni bir ışık tuttu.

20. NASA, ‘Artemis I’ misyonu için Orion uzay aracını Ay’a fırlattı.

NASA’nın dünyanın en güçlü roketi olan Uzay Fırlatma Sistemi’nin başarılı bir biçimde fırlatılmasının akabinde, ajansın Orion uzay aracı, Artemis programının bir kesimi olarak Ay’a gerçek yola çıktı. Artemis, Orion’un Ay’ın yaklaşık 40.000 mil ötesine gitmesi ve 25.5 gün içinde Dünya’ya dönmesi planlanan vazifenin birinci basamağı. Artemis I olarak bilinen misyon, NASA’nın insanlığın faydasına araştırma yaptığı Ay’dan Mars’a keşif yaklaşımının kritik bir modülü. Artemis II vazifesi için astronotları göndermeden evvel kıymetli bir kademe.

21. Çalışmalar, insan beyni ve primatların beyni ortasındaki farkların küçük lakin değerli olduğunu gösterdi.

İnsanlar ve insan olmayan primatlar ortasındaki fizikî farklılıklar epey bariz olsa da, yeni bir çalışma beyinlerinin dikkate kıymet ölçüde benzeri olabileceğini ortaya koyuyor. İnsan beynini farklı kılan moleküler farklılıkları anlamak, araştırmacıların beynin gelişimindeki aksaklıkları incelemesine yardımcı olabilir. Yakın vakitte Science dergisinde Wisconsin-Madison Üniversitesi nörobilim profesörü Andre Sousa’nın da ortalarında bulunduğu bir grup tarafından yayınlanan yeni bir çalışma, prefrontal korteksteki hücrelerin farklılıklarını ve benzerliklerini araştırıyor. Beşerler ve şempanzeler, rhesus makakları, marmosetler üzere insan olmayan primatlar arasındaki hücresel farklılıklar, evrimlerindeki adımları ve bu farklılıkların insanlarda görülen otizm ve zihinsel maniler üzere bozuklukların nasıl ortaya çıktığını aydınlatabilir.

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Cem Kotan - Kartal evden eve nakliyat - İstanbul eşya depolama - Knight Online GB - Bursa bulaşık makinası servisi - https://www.techapot.com/