İnsanlar her yıl bir evvelki yıla hasret duyarken sizce neden yıl sonları herkesin şikâyet ettiği bir vakit aralığıdır? Önümüzdeki yıl geride bıraktığımız yılı yani 2022’yi özleyecek miyiz bilinmez lakin yaşanan sıkıntıların daha büyüklerini yahut benzerilerini yaşamak istemediğimiz kesin.
2022 sizin zihninizde nasıl bir iz bıraktı bilemiyorum lakin birçok olayın sırf bir seneye sığdığı bir yıl oldu diyebiliriz. Eminim ki hepimizin canını sıkan olaylar olsa da 2022’de bilim, teknoloji, yapay zekâ, robotik ve sıhhat ismine kıymetli gelişmeler yaşandı.
COVID-19 tesirlerinin iktisat başta olmak üzere tüm toplumsal alanlarda derinden hissedildiği 2022, birebir vakitte insanların özgürlüğüne kavuştuğu bir yıl oldu. Lakin hissedilen özgürlük algısı pandemi öncesi periyoda nazaran hala tıpkı mıydı? Bu tartışılır elbette.
Hayatlarımızdaki değişimi “değişim” olarak adlandırmadığımız bir yıl olan 2022 yılında birçok alanda yenilik ve ilerlemeler kaydedildi. Artık insanlık 2022’ye neler sığdırmış birlikte bakalım.
Yılın şimdi başlarında hepimiz ne yazık ki üzücü bir olayın başlamasına şahitlik ettik. Rusya-Ukrayna savaşı gündeme bomba üzere düştü. Her iki ülkeden de on binlerce kişinin hayatını kaybetmesiyle devam eden bu durum, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa’nın yaşadığı en büyük mülteci krizine sebep oldu. Birçok Ukraynalı ülkesini terk etmek zorunda kaldı, global çapta bir besin kıtlığı yaşandı. Savaşın izleri ve kendisi maalesef hala devam ediyor.
2022’ye damgasını vuran gelişme “nükleer füzyon” atılımı
Dünyanın her yerinden bir ortaya gelen bilim insanları “temiz ve sonsuz” güç elde etme umuduyla çalışmalar yürütüyor. Gücün “kutsal kasesi” olarak isimlendirilen bu atılım, kısa müddette hayata geçmeyecek olsa da Dünya’nın en büyük yapay Güneş’i için yıllardır süren çalışmalar muvaffakiyetle sonuçlar vermeye başladı. Bu mühendislik mükemmeli gelişme yılın en büyük bilimsel buluşu olarak kayıtlara geçti.
Önceki yıllarda büyük karların yaşandığı kripto para kesimi bu yıl istenilen etkiyi yaratmadı.
Evet bölüm gelişmeye devam etti, play to earn oyunları arttı, kriptolar devletler tarafından resmi olarak kabul edildi fakat kriptoda yaşanan düşüş devam etti. Üstelik Metaverse üzere sanal dünyalar da bu sene kripto ile tıpkı mukadderatı paylaştı ve beşerler tarafından “şişirilmiş bir balon” olarak isimlendirildi.
Geçtiğimiz yılın kazananı hiç elbet ki TikTok’tu. Gündemi belirleyen, yeni akımlar oluşturan TikTok, kullanıcı sayısını katbekat arttırdı ve hatta arama motoru olarak bile kullandı. Platform öteki toplumsal medya uygulamalarına da büyük ölçüde ilham oldu. O denli ki rakip mecralar, TikTok’un özelliklerini kopyalamaya çalıştı.
Sosyal medyada TikTok dışında konuşulan tahminen de yılın en kıymetli konusu Twitter’ın akıbeti oldu. Sene boyunca satıldı satılacak ikilemi yaşayan Twitter nihayetinde satın alındı. Görünen o ki önümüzdeki süreçte Twitter tekrar gündemde olacak.
Teknolojinin gelişmesi bir yandan birtakım riskleri de beraberinde getirdi.
Güvenlik algılarının büsbütün değiştiği günümüzde beşerler şahsî bilgilerini paylaşma konusunda çok daha fazla şuurlu hale geldi. Buna rağmen siber hücumlar ve güvenlik açıklarının artışı da bir o kadar fazla oldu. Birçok şahsî data çalındı, sızdırıldı ve kullanıldı. Bu da teknolojik gelişmelerle tıpkı büyümeyi gösteremeyen siber güvenlik alanındaki açığı gözler önüne sererek yeni arayışlara yol açtı.
2022 yılının isminden en çok kelam ettiren gelişmesi yapay zekâ alanında yaşandı. O denli ki çabucak her gün yeni bir haberle karşımıza çıktı yapay zekalar.
2022 yılının isminden en çok kelam ettiren gelişmesi yapay zekâ alanında yaşandı. O denli ki çabucak her gün yeni bir haberle karşımıza çıktı yapay zekalar.
Önceleri metni görsele dönüştüren uygulamalarla tanıştık. 2022’nin son çeyreğinde ise uzun makaleler yazabilen ve sohbet edebilen ChatGPT ile yapay zekanın gelişimi ve ulaştığı nokta gözler önüne serildi. Beşerden ayırt edilemeyen ve çocukların ödevlerini bile yaptırdığı bu sohbet botu tüm dünyada büyük yankı uyandırdı. Yapay zeka 2023’ün de elbet en değerli hususları ortasında olacak.
Yapay zeka konusuna değinmişken robotik teknolojiler alanında yaşanan gelişmelerden bahsetmemek olmaz. Otonom araçlar, insansı robotlar ve hatta robot CEO’lar derken 2022 yılı robotik teknolojiler alanında da pek çok gelişmenin yaşandığı bir yıl oldu. Teknoloji alanında faaliyetler yürüten markaların birçoğu kendi robotlarını geliştirmeye başladı. Önümüzdeki yıllarda robotik teknolojiler alanında daha pek çok gelişme yaşanacağı kesin.
Robotlar, yapay zeka ve akıllı teknolojileri çok daha hızlandırmaya imkan sağlayacak kuantum hesaplama da hayatımıza girdi.
Yapay zekanın öğrenmesi için bilgilerin uzun mühlet işlenmesi gerekiyor. En azından şu an ona verdiklerimizi sentezleyerek aktarmaya çalışan yapay zeka, kuantum hesaplamayla birleştiği vakit sahiden “akıllı robotlar” ortaya çıkarabilir. Toplumsal robotların çok daha gelişmiş versiyonları bilgileri saniyeler içinde işleyebilen kuantum teknolojisi ile birleşirse tahminen de beşerden daha akıllı robotlar mümkün olabilir. Ne dersiniz?
İnsandan daha akıllı bir robot üretme fikri yakın gelecekte muhtemel görünmese de (en azından şimdilik) beyinlerimize çip yerleştirilmesi hedeflenen projeler çok çok yakınımızda ve gerçekleştirilmek üzere. Beyin-bilgisayar arayüzü sayesinde kanılar ortası yeni bir lisan oluşturulması amaçlanıyor. Hatırlayacağınız üzere geçtiğimiz günlerde bir maymunun fikirle ekranı hareket ettirebildiği manzaraları yayınladı. Bu teknolojinin çok yakında insan üzerinde de testlerine başlanacağı konuşuluyor.
Tüm bunlar yaşanırken uzayda da çalışmalar sürat kesmeden devam etti.
Ülkelerin uzaya üs kurma planları artarken uzay araçlarından da birçok büyüleyici görsel geldi. Bilhassa Çin ve ABD uzay alanında projelerini hızlandırdı. Bu yıl itibariyle dünya nüfusunun 8 milyara ulaşmasıyla birlikte gelecekte birçoğumuzun Mars’ta yaşayacağı düşünülüyor.
2022’nin hoş gelişmelerinden biri de sürdürülebilirlik alanında yaşandı.
Özellikle elektrikli otomobillere geçişin hızlanmasıyla markaların bu bahse dikkat çekmesi ve yenilenebilir güce yönelik teşebbüsler bir oldukça artış gösterdi. Buna rağmen Antarktika’da buzulların süratle eriyor olması iklimle gayret etmemiz gerektiğini bir defa daha yüzümüze vurdu ve “iklim aktivistleri” aldıkları reaksiyona karşın haklı çabalarından vazgeçmedi. Umuyoruz ki 2023 gelecek kuşaklar ve tabiat için çok daha fazla çabaladığımız bir yıl olur.
İnsanlık gelişen teknolojinin yararlarını sıhhat alanında gerçekleştirilen çalışmalarda da görüyor. Geride bıraktığımız süreçte bilhassa beynin gizeminin biraz daha çözülmesi Alzheimer üzere hastalıkların tedavisinde kullanılabilecek birçok formülü ve kanser tedavilerini ortaya çıkardı. Geliştirilme etabında olan birçok proje sıhhat alanında ilerleyen devirlerde büyük bir ihtilal yaşanacağının sinyalini veriyor.
Teknolojinin gelişmesi, bilimsel çalışmalar bir dizi yeniliği beraberinde getiriyor ve evet, biz beşerler tüm bunlara çok çabuk alışıyoruz. Fakat bu teknolojilerin tamamının “insanlık” için olduğu fikri de tartışılan hususlar ortasında. Yapılan tartışmalar bir yana insanoğlunun taleplerinin yeni teknolojik gelişmelerin yaşanmasına kapı ortalarken konfor alanlarımızın da genişlemesine imkan sağlayacağı bir gerçek. Bakalım önümüzdeki süreçte bizleri neler bekliyor.
2023 yılının bilim ve teknolojinin ışığında sıhhat, huzur ve sevinç dolu bir yıl olması dileğiyle…
Linkedln
YouTube
