Ultimate magazine theme for WordPress.

Büyüme İçin Yapılanlar İşe Yarıyor mu? Faiz İndirimleri Üretimi Değil Finansı Büyüttü, Maaşlar Yeniden Düştü

0 78

Büyümen ve üretimin önceliklendirildiği ekonomik modelde, seçim iktisadına de girildiğinden değerli bir bilgi olarak izleniyor. Çarkların durmaması bu modelde ve seçim öncesinde kıymetli tabi. Büyümede nitekim de çarklar tesirli oluyor mu? Pekala ya çalışanlar bu büyümeden hisse alıyor mu?

Son 1 yılda Türkiye İktisat Modeli olarak isimlendirilen modelde, üretim, ihracat ve büyümenin öne çıktığını bilmeyen yok. Lakin sorun da burada başlıyor.

Modelde hedeflenen büyüme motorundan sesler gelmeye başlarken, uzun vakittir tüm ekonomik datalarda de sinyalleri görüldüğüne dair uzmanlar uyarıyordu.

www.gizmodo.com.au

Bugün açıklanan GSYH datalarında üretim, ihracata ve enflasyona ezdirilmediği söylenen vatandaşın hissesine bakacağız.

Faiz indirimleriyle kredilere yönelik birçok çalışma yapılan, Bakan Nebati’nin “selektif” dediği ve gözbebeği olan kesimle başlayalım.

Alt endeks imalatta tıpkı halde son 3 yılın 3. çeyrek datalarında yıllık değişim 9,5, 10,8 ve artık de 1,7 oldu.

i.gifer.com

Pandeminin en ağır tesirlerinin görüldüğü 2020 yılında takvim tesirinden arındırılmış 2. çeyrek sanayi verisinde yıllık yüzde 15,9 daralma görülürken, 3. çeyrekte 8,2 büyüme görülmüştü. 2021 3. çeyrekte bu oran 10,8 olurken, 2022’de 0,3 oldu.

Faiz indirimleriyle faize karşı açılan savaşta finans dalı ise son 3 yılın 3 çeyreğinde 48,4, -17,1 ve artık de 21,6 oranında büyüme gösterdi.

En değerli kesimlerden olan inşaatta kesintisiz 5 çeyrektir daralma sürerken, son 3 yılda 3. çeyreklerde 3,2, -4,5 ve artık de -14,1 oranında değişim gerçekleşti.

İhracat ile cari istikrar ve fiyat istikrarı sağlama temeline dayanan iktisat modelinde yüzde 3,9’luk büyümede tüketimde “yerli” vurgusu!

Yerleşik hanehalklarının tüketiminde son 3 çeyrek datalarında en yüksek oran 2022’de görülüyor. Geçen çeyreğe nazaran büyümeye, ufak da olsa azalan, ana dayanak buradan geliyor. 2020’de 8,6, 2021’de 9,4 olan çeyreklik bilgi 2022’de 19,9 olarak görülüyor.

Mal ve hizmet ihracatından GSYH katkısı 2020 3. çeyreğinde pandemi tesiriyle bozulan tedarik zincirlerini etkilemişti. 2019 yılı birebir çeyreğine nazaran -20,9 azalan ihracat, 2021’de yüzde 25,9, 2022’de de yüzde 12,6 oranında artış gösterdi.

Bir iktisatta bir yıl içerisinde yapılan özel ve kamu bölümü yatırımlarının toplamını gösteren gayrisafi sabit sermaye oluşumunun değişimi 2021’in 3. çeyreğinde yüzde 1,3 oranında azalırken, 2022 3. çeyrekte de tıpkı değişimi gösterdi.

Gelirin dağılımına baktığımızda da malumun ilamı görülüyor. Son 4 yılın çeyreklik bilgilerinde görülen dağılımda şirketlerin karı olarak tanımlanan “net işletme artığı/karma gelir” artarken, “işgücü ödemeleri” yani sabit gelirli de diye tabir edilebilen çalışan kesite ödenen maaşların hissesi azalıyor.

Dünyada da 2019 yılı bilgilerine nazaran, bu dağılımda Türkiye’nin yerini kırmızı ok ile gösterebiliriz ki şu an oradan biraz daha indik.

ourworldindata.org

Özetle, büyüme beklenilen kadar fazla olmadı. Bu da iktisadın dinamiklerinde bölüşümde belirli kesitlerin dilimlerini büyütürken, muhakkak kesimlerinkini küçülttü.

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Cem Kotan - Kartal evden eve nakliyat - İstanbul eşya depolama - Knight Online GB - Bursa bulaşık makinası servisi - https://www.techapot.com/