En Kolay Haliyle Anlatıyoruz: Amerika Merkez Bankası (FED) Faizleri Yükselttiği Vakit Dolar Neden Artar?
Amerika Merkez Bankası, yani FED 7 haftalık aralıklarla toplanarak faiz kararı alır. Yapılan toplantılar sonucu faizlerin sabit tutulması yahut artırılıp azaltılması üzere durumlar kelam konusu olur. Bu kadarların tümü doların küresel piyasalardaki fiyatını etkilediğinden yakından takip edilir.
Peki FED faiz kararı dolar üzerinde nasıl tesir eder?
İşte faiz kararı hakkında bilmeniz gereken her şey!
FED’in en kıymetli vazifelerinden biri Amerika’nın ekonomik kalkınmasını desteklemektir.
Federal Reserve ya da kısaca FED, ülkede fiyat istikrarı sağlamak ve işsizlik oranlarını düşük tutmakla vazifelidir. Hasebiyle FED kararları Amerikan iktisadını direkt tesirler ve ülkenin kalkınmasını sağlar. FED’in vazifelerinden bir oburu de küresel varlık fiyatları arttığında faizleri artırarak iktisattaki harareti almaktır.
Enflasyonla uğraşta en tesirli silah faiz artırımıdır.
Enflasyonların yükseldiği ve mahallî para ünitesi olan doların paha kaybettiği bir senaryoda FED faiz oranlarını artırır. Zira faizlerin uzun müddet düşük kaldığı bir ortamda enflasyonla gerektiği üzere uğraş edilemez. FED’in elindeki en tesirli araç olan faiz oranları yalnızca doları ve ABD iktisadını değil, bütün ekonomileri tesirler.
Artan faiz oranları ekonomik aktiviteyi yavaşlatır ve enflasyonu istikrarda fiyat.
FED’in faiz artırımındaki temel amacı artan enflasyonu istikrarda tutmak ve kredi maliyetlerinin artmasını sağlamaktır. Faizlerin artması maliyetlerin artması manasına gelir ve şirketler ya da bireyler için kredi çekmek daha fazla borçlanmaya neden olur. Bu nedenle borçlanarak iş yapmak istemeyen işletmeler bu hareketleri erteleyerek ekonomik aktiviteyi azaltır.
Faiz artışı çoklukla yatırımcının yararınadır.
Faiz artırımı borçlu taraf için makus olsa da yatırımcı için pek düzgündür. ABD dünyanın en büyük iktisadı olduğundan ve dolar dünya genelinde temel rezerv olarak kullanıldığından faiz oranlarının dolar fiyatı üzerinde direkt tesiri vardır. Merkez Bankası faizleri artırdığında öbür bankalar da artırır ve yatırımcı için yüksek faiz geliri elde etme imkanı doğar. Bu da sirkülasyondaki para ölçüsünü azaltarak enflasyonu düşürür.
Hisse senedi piyasaları faiz artışından olumsuz etkilenir.
Faizlerin artması borsa, tahvil ve bono üzere bedelleri olumsuz tarafta tesirler. Zira faizler artınca borçlanma maliyetleri yükselir ve şirketler için iş yapma maliyeti artar. Bu da karlılıkların düşmesi manasına gelir ve şirket büyüme suratını yavaşlatarak pay pahalarını tesirler. Genel olarak faiz artırımı beklenen bir ortam varsa pay senedi yatırımcıları varlıklarını bozarak dolara geçer, bu da doların kıymetlenmesini dayanaklar.
Dolar piyasadaki maliyet artışlarından olumlu istikamette etkilenir.
Hisse senetlerinin değersizleştiği, maliyetlerin arttığı ve piyasadaki para ölçüsünün azaldığı bir senaryo her vakit doların lehinedir. Zira faiz artışları yatırımcı ve tüketici için tasarruf teşviği yaratır. Harcamaların kısıldığı bu ortamda beşerler maliyetleri düşürmek için dolara yönelir. Daha az harcama, daha fazla tasarruf demektir ve bütün bu süreç doları bedelli bir varlık haline getirir.
Faiz oranı arttıkça dolar kıymetlenir ve ülke iktisadı büyür.
Faiz oranlarının artması yatırımcı için risksiz birikim getirisi sunar. Yalnızca ABD’den değil dünya genelinden yatırımcıların risksiz bir araç olarak doları tercih etmesi, doların az bulunan bedelli bir ünite haline gelmesini sağlar. Faiz genel olarak dolara yönelim için kıymetli bir teşviktir ve türev yatırım araçları karşısında doların yükselmesine yardımcı olur. Ayrıyeten yabancı yatırımcıyı ülkeye çekerek ülke iktisadına güç kazandırır.
Amerikan Doları faiz artırımı ile dünya genelinde ilgi gören bir enstrüman haline gelir.
Global piyasalarda kıymetli bir tehdit olan enflasyon faiz oranı ile istikrarda tutulabilir yahut daha düşük bir süratle yükselebilir. FED’in sistemli olarak faiz artırım kararı almasındaki temel sebep de budur. Faiz oranı arttıkça dolar DXY Endeksine nazaran de büyür. Yani Euro, Japon Yeni, İngiliz Pound’u, İsveç Kronu, Kanada Doları ve İsviçre Frangı, Amerikan Doları karşısında kıymet kaybı yaşar. FED’in sistemli aralıklarla aldığı faiz artırım kararı; uzun, orta ve kısa vadeli dolar yatırımcı sayısını artırarak Amerikan dolarının bedel kazanmasını sağlar.
