Günümüzde küçük etekler birçok bayanın gardırobunun vazgeçilmezlerinden biri. Dönemin trendleri ne olursa olsun podyumlarda yahut günlük hayatta giyen birçok kişi görebilirsiniz. Zira etek, modası asla geçmeyen, vakitsiz bir modül ve yakın vakitte modası geçecekmiş üzere de durmuyor. Fakat küçük etek tarih uzunluğu her vakit bu kadar günlük bir moda kesimi değildi. Bir vakitler bayanlar yalnızca uzun etekler giyebiliyordu. Pekala ‘mini’ nasıl olağanlaştı ve popülerleşti? Gelin bir bakalım…
Kaynak: https://wwd.com/feature/miniskirt-his…
Mini etekler vakitsiz bir kesim olarak epeyce tanınan.
Ünlülerin kendisinden bile daha fazla konuşulan bir şey varsa o da giydikleri. Tanınan kültür ve moda her vakit iç içe ilerliyor. Modada en çok konuşulan daima trend olan giysilerin başında da küçük etekler geliyor. Günümüzde küçük etekler epey yaygın kullanılıyor olsa da bu her vakit bu türlü değildi. Aslında küçük eteğin epey tartışmalı bir geçmişi var. Pekala birinci olarak nasıl ortaya çıkmışlar?
Arkeologlar birinci olarak MÖ 5400 ve 4700 yılları ortasında insanların kilt gibisi küçük örtüler giydiklerini düşünüyor.
Bilim insanları, küçük giysiler içinde tasvir edilen bu Antik Mısır fresklerini ortaya çıkardılar. Çin’in Savaşan Devletler devrinde MÖ 476’dan MÖ 221’e kadar erkeklerin de kısa etekler giydiği bilinen bir gerçek. Küçük eteğin tarihçesi neredeyse vaktin kendisi kadar eski bir öyküye sahip olsa da, 20. yüzyıla kadar tam olarak moda olmayı başaramadı. Sonraları çağdaş moda ile birlikte günlük hayatın bir kesimi olmaya başladı.
1925 yılında Josephine Baker Paris’te gerçekleşen bir showdaki kostümü ile insanları şaşkınlığa uğrattı.
“Folies Bergère” performansındaki eteği ile Josephine Baker 1920’li yıllarda birinci defa küçük eteği cümbüş dalına sokma cüretinde bulundu. Muz kabuklarından yapılmış olan kostümündeki hayli küçük olan etek dikkatleri üzerine topladı. O vakitlerde bir şeyin moda olması için tiyatrolar hayli ön plandaydı. Tekrar de Mary Quant’a kadar moda bölümü küçük etekle pek haşır neşir değildi.
Dame Mary Quant, 50’li ve 60’lı yılların bayan modasının önde gelen isimlerinden.
93 yaşında vefat eden İngiliz moda dizayncısı, modada özgürlük, herkesin toplumun dayattığı değil kendini içinde yeterli hissettiği şeyleri giymesi üzere hususları işliyordu. Kendisi ‘Modayı özgürleştiren bayan.’ olarak da anılıyor.
Halk ortasındaki söylentilere nazaran gayelerinden biri kısa etekleri tanınan hale getirmekti. Küçük ismini çok sevdiği arabasından almıştı.
1958’de Quant o otomobil modelinden esinlenerek diktiği küçük eteği resmi olarak modaya tanıttı. Kısalan etek uzunluğu trendinin ortaya çıkaran Londra sokak tarzından de etkilendiğini belirtti. Böylelikle 50’li ve 60’lı yıllarda ön yargıyı yıkmaya hakikat birinci adım atılmış odu.
Quant’ın küçük etek ihtilalinden evvel eteklerde çoklukla dizin altında olma zaruriliği vardı.
Ölümü üzerine Quant’a “20. yüzyılın milletlerarası alanda tanınan en düzgün moda tasarımcılarından biri ve 60’ların seçkin bir yenilikçisi.” unvanları verildi.
Mini etek, birinci kere Niceleme tarafından tanıtıldığından beri birçok evrim geçirdi. Mini etekler sonunda Paris, Londra, Milano ve New York’taki podyumlarda yerini almıştı. Bunun tek öncüsü Quant değildi elbette. Moda dizayncısı André Courrèges, showları için etek dikme denemelerine başladı ve 1964’te koleksiyonlarında, daha yüksek bel ve kısa etek uçlarına karşın beğeni topladı.
70’lere gelindiğinde küçük etekler daha da yürekli ve renkli hale geldi.
Yine de çoğunlukla yalnızca şov emelli kullanıldığı lanse ediliyordu. Jean Paul Gaultier 1979 showunda, renkli konfeti üçgenleriyle süslenmiş eğlenceli küçük etekler sergiledi. 80’lerde Amerikalı moda dizayncıları küçük eteği modanın bir modülü olarak ciddiye almaya başladılar. Perry Ellis, daha şık bir küçük etek versiyonunu 1980 gösterisinde sergiledi ve eteğin yalnızca bir şovda, partide ya da cümbüş emelli giyilecek kıyafet olmadığını gösterdi. İşe giderken küçük etek giymek ve resmiyet kıyafeti olarak anılma modası bu halde başlamış oldu.
Triko kazaklar, nesilli gömlekler ve ceketlerle kombinlenerek podyumlarda yerini aldı.
1988’de Michael Kors, iş dünyasından ilham alan şık bayan giysi koleksiyonuyla Quant’ın küçük etek ihtilalini benimsedi. Sonraları üstün model Twiggy küçük eteğin elçisi olarak gösterildi. 70’lerde Debbie Harry rock kümesi Blondie’nin, canlı performansları ve konserlerinin birçoklarında küçük etek giydi.
Mini etek trendi, onları performanslar ve müzik görüntülerinde giyen pop yıldızları Madonna ve Cyndi Lauper sayesinde 80’lerde daha da tanınan hale geldi.
Elbette küçük eteği ünlü yapan yalnızca modacılar değildi. Devrin ünlülerinin ve Tv showlarının da epeyce katkısı vardı.
Kıyafet koleksiyonları bir yana dursun kameranın ortaya çıkışı ile birlikte çekilen birinci sinemalarda bile küçük etek giyen oyuncular var. Sosyeteler, ve ünlüler küçük eteğin popülerleşmesine yardımcı oldu. 1968’de Jackie Kennedy, Aristotle Onassis ile evlendiğinde, kısa beyaz pileli bir Valentino elbise giyerek küçük eteği ile tartışma yaratmıştı.
90’lar ise küçük eteğin patladığı, hatta küçük etekten öbür bir şeyin ekranda olmadığı yıllardı.
Mini eteğin popülaritesinden yararlanan tek cümbüş tipi müzik değildi, sinemalar de çok geçmeden bu akıma katıldı. Julia Roberts 90’lı yıllardaki hit sineması Pretty Woman’da mikro küçük bir etek ve yüksek çizmeler giydiğinde çok beğenildi.
Ayrıca 90’lı yıllar boyunca Melrose Place ve Ally McBeal üzere TV showlarının tesiri ile küçük etekler çalışan bayanların gardıroplarında yer edindi.
Fransız aktris Brigitte Bardot, Roger Vadim’in 1956 imali “Ve İlah Bayanı Yarattı” sinemasında küçük etek giymesi ile, bir sinemada küçük etek giyen birinci oyuncu olarak kabul ediliyor.
Onu takip eden birçok oyuncunun önünü açmış oldu.
2000’lere girildiğinde Paris Hilton ve Britney Spears üzere moda ikonları küçük etekleri ile göz kamaştırıyordu.
Mini etekler, Britney Spears stilinin popülerleşmesi ile göbeği açık üstler ile kombinlenmeye başladı. Crop top’lar hayatımıza girdi.
Quant’ın küçük eteğe öncülük eden tesirinin farkında olarak, Birleşik Krallık’taki Royal Mail, imza dizaynına hürmet duyduklarını lisana getirerek onuruna bir patent verdi.
Mikro küçük etekler bu dönem da trend.
Şu anki Celine yöneticisi Hedi Slimane, 2012’den 2016’ya kadar Saint Laurent’ı yönetirken, koleksiyonları ekseriyetle siyah renkli küçük eteklerle işlendi ve seksi bir rock’n’roll estetiği moda oldu.
Slimane, Saint Laurent’ın küçük eteğini marka için modaya sokan birinci kreatif yöneticisi değildi. Tom Ford, 1999’dan 2004’e kadar, podyumlarda birçok küçük etek sergilemişti. Bu tesir hala popülaritesini koruyor.
2022 ilkbahar şovlarından sonra anında viral hale gelen mikro küçük etekler bu sene de moda ve sonraki yıllarda da olmaya devam edecek üzere görünüyor. Mikro usul Vanity Fair’den Id’ye kadar birçok moda mecmuasının başyazısında yer aldı.
