Madenlerde Özelleştirme Sorunu: İş Yükü Artan Fakat Ziyan Eden Madenlerde Kazalara Davetiye mi Çıkarılıyor?
Bartın Amasra’da 14 Ekim’de meydana gelen ve 41 maden işçisinin hayatını kaybetmesine neden olan facia sonrası gözler maden işletmelerine çevrildi. Türkiye Taş Kömürü Kurumu TTK’ya ilişkin olan madendeki vahim olayın akabinde madenlerdeki işletme ve özelleştirmeler yine tartışılıyor.
Türkiye’de birçok bölümde son 20 yıldır artan özelleştirmeler madencilik bölümünde de ziyadesiyle tercih ediliyor.
Cumhuriyet’ten Ali Can Polat haberine göre, maden kesiminde devletin hissesi yüzde 80’den 20 yılda yüzde 8 düzeyine kadar geriledi.
TTK’nın işçi sayısı da 40 binlerden 6 binlere geriledi. Maden kazalarındaki artış ve hayat kayıplarındaki bilançonun büyümesinde özelleştirmelerle artan kâr oranları ve iş yükü gündeme geldi.
Uzmanlar özelleştirilmelerin artırılmasıyla gayesiyle yatırım yapılmadığını ve çalışan sayısının azaltıldığını söylüyor.
“Nasılsa satılacak yatırım yapmayalım”
DİSK’e bağlı Dev Maden-Sen Lideri Tayfun Görgün, özelleştirmelerin ‘Yatırım yapmayalım” görüşünü öne çıkardığını söylerken, Sayıştay raporlarında görülen, personel sayısındaki düşüşün de iş güvenliğini tehlikeye attığını belirtti. Tüm bunlara rağmen yeni emekçi alımı yapılmadığını belirten Görgün, kurumun ziyan ettiğini söylerken, özelleştirmeye yönelinmesinden kaynaklı kamunun yatırım yapmaktan kaçındığını belirtti.
Dünyadaki güç krizi kömürde talebi artırdı.
Görgün, dünyada yaşanan güç krizinde son devirde artan kömür gereksiniminin üretimi hızlandırdığına dikkat çekerek, yatırım yapılmayıp üretime yönelince faciaların kaçınılmaz olduğunu belirtiyor. Son facianın yaşandığı Amasra’da madende gaz ölçümünün 167 olduğunu, patlama noktasının 250 olduğunu bunun da ya teknik arıza ya da üretimde ısrar olarak nitelendirdi.
Madenlerde bilinmeyen özelleştirme ve liyakatsizlik sorunu.
Türkiye Mimar Mühendis Odaları Maden Mühendisleri Odası (TMMOB) Lideri Ayhan Yüksel, TTK’nın ziyan ettiğine dikkat çekerken, ‘kamunun sırtına yük’ algısı oluşturularak özelleştirmeye davetiye çıkarıldığını söylüyor.
Hatta Yüksel, ‘TTK’de saklı özelleştirme’ ile ‘rödovans’ denilen bir metotla diğer şirkete üretim yaptırdığını söylüyor. Bu duruma bir de ‘liyakatsizlik’ ekleyen Yüksel, mahallî idareler, maden müdürlüklerine dikkat çekiyor.
