Merhabalar. Sürrealist sinemalar, gerçeküstü fikirleri, imgeleri ve anlatıları bahis alan filmlerdir. Bu sinemalar senaryolarının benzersizliğinden ötürü izleyende sıra dışı tesirler yaratabilir. Bu sinemalarda öyküde mantıklı kontaklar aramayız. Velhasıl olaylarda mantık aramayız. Genelde bilinçaltı imgeleri kullanılır ve bunlar da seyircinin hislerini harekete geçiren ögelerdir. Twitter’da @davidcinema, takipçilerine ‘İzlediğiniz en sürrealist sinema hangisi?’ sorusunu sordu ve biz de kaçırmadık, çabucak yanıtları topladım. Bakalım yorumlara hangi sürrealist sinemaları bırakmışlar. Daima birlikte görelim.
25. Last Year at Marienbad (1961)
Bir hafta sonu toplantısında, bir adam bir bayanı geçen yıl orada tanıştıklarına ve birlikte biraz vakit geçirdiklerine ikna etmeye çalışır. Bayan bu adamla tanıştığına dair hiçbir şey hatırlamaz ve tüm bunları onun uydurduğuna inanır.
Yönetmen: Alain Resnais
Oyuncular: Delphine Seyrig, Giorgio Albertazzi, Sacha Pitoëff
24. Santa Sangre (1989)
Eski bir sirk sanatkarı, tuhaf bir dini tarikatın önderi olan kolsuz annesine kavuşmak için bir akıl hastanesinden kaçar ve ‘onun kolları’ haline gelince onun ismine yırtıcı cinayetler işlemek zorunda kalır.
Yönetmen: Alejandro Jodorowsky
Oyuncular: Axel Jodorowsky, Blanca Guerra, Guy Stockwell
23. Naked Lunch (1991)
Böcekleri öldürmek için kullandığı unsura bağımlılık geliştiren bir yok edici ezkaza karısını öldürür ve Kuzey Afrika’daki bir liman kasabasında dev böcekler tarafından yönetilen zımnî bir hükümet komplosuna karışır.
Yönetmen: David Cronenberg
Oyuncular: Peter Weller, Judy Davis, Ian Holm
22. Lost Highway (1997)
Saksafoncu Fred Madison, gizemli bir halde karısı Renee’yi öldürmekle suçlanır. Mevt hücresindeyken, açıklanamaz bir halde büsbütün farklı bir hayat süren Pete Dayton isminde genç bir adama dönüşür.
Yönetmen: David Lynch
Oyuncular: Bill Pullman, Patricia Arquette, John Roselius
21. The Discreet Charm of the Bourgeoisie (1972)
Film, akşam yemeği için bir ortaya gelmeyi planlayan birkaç burjuva arkadaşın, yemekten bekledikleri zevki engelleyen son derece sıra dışı olaylar yaşamasını husus alıyor.
Yönetmen: Luis Buñuel
Oyuncular: Fernando Rey, Delphine Seyrig, Paul Frankeur
20. Open Your Eyes (1997)
Çok güzel bir adam hayatının aşkını bulur, lakin bir kaza geçirir ve önemli halde yüzü bozulur. Sinema, yüzünün biçimi bozulan adamın tekrar yüz yaptırmasının kıssasını husus alıyor.
Yönetmen: Alejandro Amenábar
Oyuncular: Eduardo Noriega, Penélope Cruz, Chete Lera
19. The City of Lost Children (1995)
Film, sürrealist bir toplumda yaşayan bir bilim adamının, yaşlanma sürecini yavaşlatmalarını umduğu için çocukları, hayallerini çalmak için kaçırmasını husus alıyor.
Yönetmenler: Marc Caro, Jean-Pierre Jeunet
Oyuncular: Ron Perlman, Daniel Emilfork, Judith Vittet
18. Titane (2021)
Alexia vahim bir kafatası yaralanması geçirir ve başına bir titanyum plaka takılır. Hastaneden çıktığında anne babasını reddeder ve onu neredeyse öldürecek olan otomobile tutkuyla sarılır.
Yönetmen: Julia Ducournau
Oyuncular: Vincent Lindon, Agathe Rousselle, Garance Marillier
17. The Holy Mountain (1973)
Yozlaşmış ve açgözlü bir dünyada güçlü bir simyacı, bir mesih karakterini ve yedi materyalist figürü aydınlanmaya ulaşmayı istedikleri için Kutsal Dağ’a götürür.
Yönetmen: Alejandro Jodorowsky
Oyuncular: Alejandro Jodorowsky, Horacio Salinas, Zamira Saunders
16. Being John Malkovich (1999)
Kuklacı Craig, Amerika’nın en ünlü aktörlerinden John Malkovich’in beynine açılan bilinmeyen bir yol bulur. Üstelik Craig bu buluşu iş arkadaşı Maxine’i etkilemek için bir araç olarak kullanır.
Yönetmen: Spike Jonze
Oyuncular: John Cusack, Cameron Diaz, Catherine Keener
15. The Hourglass Sanatorium (1973)
Józef, ölmekte olan babasını ücra bir akıl hastanesinde ziyaret eder. Burası vaktin var olmadığı ve düşler ile anılar ortasındaki çizginin ayırt edilemez hale geldiği yerdir.
Yönetmen: Wojciech Has
Oyuncular: Jan Nowicki, Tadeusz Kondrat, Irena Orska
14. The Color of Pomegranates (1969)
Film, Mihail Vartanov tarafından devrimci olarak övülen Ermeni şair Sayat Nova’nın anlatısal olmayan ve imge karışımlarıyla anlatılan gerçeküstü bir biyografisidir.
Yönetmen: Sergei Parajanov
Oyuncular: Sofiko Chiaureli, Melkon Alekyan, Vilen Galstyan
13. Brazil (1985)
Sam Lowry, fütüristik bir toplumda rahatsız olan bir teknokrattır. Teknolojiden ve bunaltıcı bürokrasiden uzaklaşıp hayallerinin bayanı ile sonsuza kadar birlikte olabileceği bir hayatın hayalini kurar. Harry Buttle isimli birinin haksız yere tutuklanmasını düzeltmeye çalışan Lowry, hayatının bayanı Jill Layton ile tanışır.
Yönetmen: Terry Gilliam
Oyuncular: Jonathan Pryce, Kim Greist, Robert De Niro
12. The Fall (2006)
1920’lerin Los Angeles varoşlarındaki bir hastanede yaralı bir dublör, kolu kırık küçük bir kız olan hasta arkadaşına beş efsanevi kahramanın fantastik öyküsünü anlatmaya başlar. Onun parçalanmış ruh hali ve canlı hayal gücü sayesinde kıssa ilerledikçe kurgu ile gerçek ortasındaki çizgi bulanıklaşır.
Yönetmen: Tarsem Singh
Oyuncular: Lee Pace, Catinca Untaru, Justine Waddell
11. Dreams (1990)
Film, insanoğlunun geçmişten bugüne tabiatta yarattığı yıkıma dair bir bakış açısı sunuyor. 8 kısa sinemadan oluşan üretim, bugünkü görünüme bakıp doğayı tekrar düşünme fırsatı vermeyi amaçlıyor.
Yönetmenler: Akira Kurosawa, Ishirô Honda
Oyuncular: Akira Terao, Mitsuko Baishô, Toshie Negishi
10. Swiss Army Man (2016)
Film, ıssız bir adada mahsur kalan umutsuz bir adamın bir cesetle arkadaş olmasını ve birlikte konuta gitmek için gerçeküstü bir seyahate çıkmalarını mevzu alıyor.
Yönetmen: Daniel Kwan, Daniel Scheinert
Oyuncular: Paul Dano, Daniel Radcliffe, Mary Elizabeth Winstead
9. Coherence (2013)
Film, bir kuyruklu yıldızın zirvelerinden geçtiği bir akşam, bir küme arkadaşın bir akşam yemeği için bir ortaya gelmesini ve garip şeyler olmaya başlamasını mevzu alıyor.
Yönetmen: James Ward Byrkit
Oyuncular: Emily Baldoni, Maury Sterling, Nicholas Brendon
8. Sorry to Bother You (2018)
Oakland’ın alternatif bir günümüz versiyonunda, telefonla pazarlamacı Cassius Green, profesyonel muvaffakiyetin sihirli bir anahtarını keşfeder ve bu da onu açgözlülük cihanına hakikat iter.
Yönetmen: Boots Riley
Oyuncular: LaKeith Stanfield, Tessa Thompson, Jermaine Fowler
7. Cube (1997)
Film, çok çeşitli kişiliklere sahip birbirine büsbütün yabancı altı kişinin, ölümcül tuzaklar içeren sonsuz bir labirente yerleştirilmesini ve yaşadıklarını mevzu alıyor.
Yönetmen: Vincenzo Natali
Oyuncular: Nicole de Boer, Maurice Dean Wint, David Hewlett
6. Jacob’s Ladder (1990)
Ölü çocuğunun yasını tutan bir Vietnam Savaşı gazisi, önemli bir ayrışma olayından muzdaripken geçmişini ortaya çıkarmaya çalışır. Bunu yapmak için kendi düşlerinden, sanrılarından ve mevt algılarından gerçeği ve hayatı deşifre etmesi gerekir.
Yönetmen: Adrian Lyne
Oyuncular: Tim Robbins, Elizabeth Peña, Danny Aiello
5. Street of Crocodiles (1986)
s3-eu-west-1.amazonaws.com
İplerinden yeni kurtulmuş bir kukla, antika eşyalarla dolu bir kutunun içindeyken tozlu ve ıssız bir alanı keşfeder. Kaşif, bebek yüzlü oyuncak bebekler tarafından minyatür bir terzi dükkanının tuzağına düşer.
Yönetmenler: Stephen Quay, Timothy Quay
Oyuncular: Feliks Stawinski
4. Fantastic Planet (1973)
Film, mavi devlerin karar sürdüğü uzak bir gezegende baskı altında yaşayan insansıların, makine gibisi önderlerine karşı isyan etmelerini ve baskıya karşı verdikleri çabayı husus alıyor.
Yönetmen: René Laloux
Oyuncular: Barry Bostwick, Jennifer Drake, Eric Baugin
3. Bardo: False Chronicle of a Handful of Truths (2022)
Film, gazetecilikten belgeselciliğe geçiş yapan ünlü bir kişinin, geçmişle, bugünle ve Meksikalı kimliğiyle uzlaşmak için düşsel bir iç müşahede seyahatine çıkmasını husus alıyor.
Yönetmen: Alejandro G. Iñárritu
Oyuncular: Daniel Giménez Cacho, Griselda Siciliani, Ximena Lamadrid
2. About Endlessness (2019)
Film, hoşluğu, acımasızlığı, ihtişamı ve sıradanlığıyla insan ömrünün bir yansımasıdır. Şehrazat gibisi anlatıcı tarafından yönlendirilen öykü, varoluşun kırılganlığının sonsuz hikayesini husus alıyor.
Yönetmen: Roy Andersson
Oyuncular: Jessica Louthander, Tatiana Delaunay, Anders Hellström
1. Greener Grass (2019)
Film, kenar mahallede futbol oynayan çocukların annelerinin, çocukları alanda farklılıklarını çözerken kendilerini ferdî ömürlerinde daima olarak birbirleriyle rekabet ederken bulmalarını husus alıyor.
Yönetmenler: Jocelyn DeBoer, Dawn Luebbe
Oyuncular: Jocelyn DeBoer, Dawn Luebbe, Beck Bennett
Sizin izlediğiniz en sürrealist sinema neydi ya da bu listede daha evvel izlediğiniz sinema var mı? Yorumlarınızı bekliyorum.
